Το φαινόμενο των ψηφιακών νομάδων αντιμετωπίζεται πλέον ως μια εξελισσόμενη τάση στο σύγχρονο εργασιακό τοπίο διεθνώς και στην Ελλάδα, που ενίσχυσε η ανάπτυξη της τεχνολογίας αλλά και τα νέα δεδομένα που προέκυψαν μετά την πανδημία.
Μάλιστα, χώρες και πόλεις ανά τον κόσμο προσπαθούν να γίνουν ελκυστικές ως προορισμοί για να «στεγάσουν» τους ψηφιακούς νομάδες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, που έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αποκτήσει τη δική της θέση ως προορισμός των «digital nomads», με την Αθήνα, σύμφωνα με στοιχεία του Nomad List, να έχει αυξήσει τις αφίξεις τους το διάστημα 2017-2021 κατά 198%.
Είναι το μέλλον
Η τάση αυτή ήρθε για να μείνει. Αλώστε, περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες (53,8%) σε έρευνα που πραγματοποίησε το Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων-ΕΝΑ (Ιούλιος 2022) θεωρούν ότι οι ψηφιακοί νομάδες είναι το μέλλον στην εργασία, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις χώρες ή τις πόλεις που θα τους προσελκύουν.
Μελέτη του «MIT Enterprise Forum» ανέφερε ότι εάν η Ελλάδα προσέλκυε 100.000 «ψηφιακούς νομάδες» κάθε χρόνο, με μία μέση παραμονή 6 μηνών, η χώρα μας θα μπορούσε να ωφεληθεί με πάνω από 1,6 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στα έσοδα που αποφέρει μία εβδομάδα παραμονής 2,5 εκατ. τουριστών.
Στις δυνατότητες λοιπόν που μπορεί να προσφέρει η προσέλκυση των ψηφιακών νομάδων αναπτύχθηκε και η πρωτοβουλία «Digital Nomads» του υπουργείου Τουρισμού σε ορισμένες πόλεις της Ελλάδας πιλοτικά και, ειδικότερα, σε Ερμούπολη, Ηράκλειο και Καλαμάτα.
Ισχυρό κίνητρο στην κατεύθυνση τόνωσης του ρεύματος των digital nomads προς τη χώρα μας αποτελεί η digital nomad visa, η θέσπιση της οποίας έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στη λίστα των χωρών που προσφέρουν κίνητρα ώστε να αποτελέσουν πόλο έλξης εργαζομένων υψηλού επιπέδου.
Με την digital nomad visa χορηγείται εθνική θεώρηση εισόδου για χρονική περίοδο έως 12 μήνες σε πολίτες τρίτων χωρών αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες ή μισθωτούς, οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας βάσει ορισμένων κριτηρίων.
Ενα από τα πλεονεκτήματα έκδοσης της ψηφιακής νομαδικής visa είναι και ότι η σχετική αίτηση πραγματοποιείται στα προξενεία της Ελλάδας στο εξωτερικό μέσω των one-stop υπηρεσιών. Σημαντικό όφελος για τη χώρα είναι και ότι γίνεται πόλος έλξης εργαζομένων υψηλού επιπέδου, καθώς, σύμφωνα με τις έρευνες, το 72% των ψηφιακών νομάδων διαθέτει πτυχίο και το 33% μεταπτυχιακό.
Οι προορισμοί
Ηδη, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Μαγνησία, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου κατατάσσονται μεταξύ των περιοχών που θεωρούνται «έτοιμες» να φιλοξενήσουν ψηφιακούς νομάδες καθώς διαθέτουν τις αναγκαίες υποδομές και χαρακτηριστικά που ζητούνται.
Πάντως, η έρευνα του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών (ΕΝΑ) αναδεικνύει, σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχόντων σε αυτήν, ότι η Ελλάδα για να προσεγγίσει ψηφιακούς νομάδες θα πρέπει να επιμείνει και να θέσει ως βασικότερη προτεραιότητα τις υποδομές του Internet (31,5%), καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (28,3%), με την οποία να ενημερώνει τον κόσμο ότι δέχεται ψηφιακούς νομάδες, τη βίζα για ψηφιακούς νομάδες (26,8%), την εφαρμογή λιγότερης γραφειοκρατίας (26%) και ένα ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα για ψηφιακούς νομάδες (25,2%).
Σε ό,τι αφορά τις απαντήσεις που έδωσαν οι ψηφιακοί νομάδες της έρευνας για την Ελλάδα προκύπτει ότι ο ένας στους τρεις την έχει ήδη επισκεφθεί και θετικό είναι το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς θα την επέλεγαν ως χώρα προορισμού.
Ο καλύτερος προορισμός για τηλεργασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
Μεταξύ των προορισμών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η Ελλάδα προηγείται όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια, τη νομική προστασία, την τουριστική ελκυστικότητα και την καθολική υγειονομική κάλυψη. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 32η θέση παγκοσμίως όσον αφορά την εξ αποστάσεως εργασία, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσίευσε η NordLayer. Η έκθεση αξιολόγησε συνολικά 66 χώρες. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Γερμανία και την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν Δανία, ΗΠΑ, Ισπανία, Λιθουανία, Ολλανδία, Σουηδία, Εσθονία, Σιγκαπούρη και Γαλλία.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση (32η) του Παγκόσμιου Δείκτη Εξ Αποστάσεως Εργασίας (GRWI), αλλά έχει εξαιρετική βαθμολογία στον τομέα της κυβερνοασφάλειας (5η). Ωστόσο, οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες είναι σε χαμηλή θέση (44η), όπως και οι ψηφιακές και υλικές υποδομές της (49η). Η αντιμετώπιση και ο χειρισμός του Covid δεν ήταν πολύ ευνοϊκές παράμετροι για τη χώρα και έτσι παραμένει στη μέση (34η) της κατάταξης. Αυτοί οι αριθμοί ενδεχομένως να προκαλούν έκπληξη και θα μπορούσαν να αποτελέσουν πιθανή αιτία ανησυχίας στην επιλογή προορισμών εργασίας.
Καθώς η Ελλάδα είναι μια από τις πιο ελκυστικές χώρες για τουρισμό (10η), το κόστος ζωής είναι υψηλότερο (39η). Αν και αντίθετα με τα όσα θα περίμενε κανείς από μια χώρα που επικεντρώνεται στον τουρισμό, η κατάταξη της ασφάλειας είναι αρκετά χαμηλή (51η).
Το Διαδίκτυο δεν είναι ούτε πολύ φθηνό (59η), ούτε υψηλής ποιότητας (49η), κάτι που θα περίμενε κανείς από μια χώρα με χαμηλή κατάταξη στις ηλεκτρονικές υποδομές (42η). Οσον αφορά την υγεία, η χώρα βρίσκεται στη μέση της κατάταξης σε σχέση με τη διαχείριση του Covid (34η) και τα ποσοστά εμβολιασμού (32η).
Πάντως η χώρα μας θεωρείται ιδανικός προορισμός για εξ αποστάσεως εργασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα φαίνεται ιδιαίτερα εντυπωσιακή σε σύγκριση με τους κοντινότερους γείτονές της: Τη Μάλτα, την Κύπρο, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Η Ελλάδα τις προσπερνάει στη συνολική κατάταξη του GRWI. Η Μάλτα βρίσκεται έξι θέσεις χαμηλότερα (38η) ενώ η Κύπρος δύο θέσεις χαμηλότερα (40η).
