Ο ελαιοτουρισμός έχει προσγειωθεί με έναν γοητευτικό τρόπο στην ατζέντα των εναλλακτικών μορφών τουρισμού και πρόκειται για μία ολόκληρη φιλοσοφία, αισθητική και ιδέα που αξίζει να ανακαλύψει και να εντάξει ο καθένας στη ζωή του.
Σε ένα μεγάλο βαθμό ο ελαιοτουρισμός ξεπερνά την πρόκληση της βιωσιμότητας, καθώς επιφέρει μια πολυδιάστατη ισορροπία μεταξύ περιβαλλοντικής, οικονομικής και κοινωνικο-πολιτιστικής βιωσιμότητας.
Με το θέμα αυτό έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα ο Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και Προέδρος του Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου Δρ. Κωνσταντίνος Μαρινάκος ο οποίος αναλύει στο Travel.gr τις βέλτιστες πρακτικές ανάπτυξης για τη νέα μορφή τουρισμού στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Πελοπόννησο.
Σύμφωνα με τον κ. Μαρινάκο, οι διαδρομές του έξτρα παρθένου ελαιολάδου πληρούν τις παραμέτρους της βιωσιμότητας και αποτελούν έναν ακόμη τρόπο διαφήμισης του ελαιολάδου ως τουριστικού προϊόντος με διαδρομές μέσω των οποίων οι επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν για τη διαδικασία παραγωγής, την ποιότητα και την πολιτιστική του σημασία σε όλη τη χώρα. Από την άλλη υφίσταται μια διαδραστική σχέση μεταξύ της βιωσιμότητας, της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελιάς και της τουριστικής διάστασης της ελιάς. Η διατήρηση της βιωσιμότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελιάς σημαίνει όχι μόνο προστασία μιας ιδιαίτερης κληρονομιάς χιλιάδων ετών, αλλά και προώθηση και ανανέωση βιώσιμων τουριστικών προϊόντων για την προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών.
Τα ελαιόδεντρα στην Ελλάδα καλύπτουν έκταση 7,5 εκατ. στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 600.000 είναι βιολογικά. Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση παγκοσμίως σε παραγωγή ελαιολάδου μετά την Ισπανία και την Ιταλία, ενώ ελαιόδεντρα απαντώνται στην Πελοπόννησο, τη Χίο, την Κέρκυρα, την Κρήτη, τα Επτάνησα, το Πήλιο, την Εύβοια, την Αττική και σε όλες τις περιοχές με καλό μεσογειακό κλίμα.
Κατά τον κ. Μαρινάκο, η ανάπτυξη και η προώθηση του ελαιολάδου και του ελαιοτουρισμού εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες:
Ο πρώτος παράγοντας θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας καλής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών που να λειτουργούν σε «συγκεκριμένα τοπικά πλαίσια με την υποστήριξη τοπικών δημόσιων παραγόντων».
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η δημιουργία καλών συνεργασιών και ενός αποτελεσματικού συντονισμού μεταξύ δημόσιων φορέων για την ενεργοποίηση δράσεων και την υποστήριξη της τοπικής ανάπτυξης.
Ο τρίτος παράγοντας αποτελείται από ένα μικτό σχήμα που να περιλαμβάνει ένα cluster που να συνδυάζει όλα τα ανωτέρω: κρατικούς φορείς, εμπορικές ενώσεις (ελαιοκαλλιεργητές, ελαιουργεία κ.λπ.), tour operators, τουριστικών επιχειρηματιών και ερευνητικών ιδρυμάτων.
Στους δευτερεύοντες παράγοντες επισημαίνει επίσης την βαρύνουσα σημασία που φέρουν τα λογότυπα ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), τα οποία αποτελούν –θεσμικά και εμπορικά– το βασικό «εργαλείο» που θέσπισε η ΕΕ με σκοπό την επίτευξη προστιθέμενης αξίας, που μπορούν να απολαμβάνουν όλοι οι κρίκοι της αγροδιατροφικής αλυσίδας και μπορούν να καταστήσουν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και την ελιά μια πραγματική ισχυρή κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και του ελαιοτουρισμού, καταστώντας τα τοπία ελιάς ως ελκυστικά τουριστικά αξιοθέατα.
Ελαιοτουρισμός στην Πελοπόννησο
Μια μοναδική, βιωματική εμπειρία για τον επισκέπτη, από την Κόρινθο μέχρι την Καλαμάτα και την Ολυμπία ξετυλίγεται ανάμεσα σε ελαιώνες, αρώματα και γεύσεις με την εμπειρία του ελαιοτουρισμού να πρωταγωνιστεί και να δημιουργεί ένα βίωμα απόλυτα ελληνικό.
Ο επισκέπτης θα μαγευτεί από την τοπιογραφία, θα κάνει βόλτα σε οικογενειακούς ελαιώνες, θα μάθει μυστικά και πρακτικές της ελληνικής παραγωγής ελαιόλαδου, θα απολαύσει δράσεις που συνδέουν με μοναδικό τρόπο τον αγροτουρισμό με τον πολιτισμό και θα βρεθεί σε άμεση επαφή με την φύση και όλες τις ομορφιές που έχει να του προσφέρει.
Ο επισκέπτης δημιουργεί την εμπειρία και μέσω του ελαιοτουρισμού μπορεί να εξερευνήσει ένα ολόκληρο οlive planet, να αποκομίσει μία τεράστια παλέτα εμπειριών και δράσεων και φυσικά να συνειδητοποιήσει σε μεγάλο βαθμό την κουλτούρα του ελαιόλαδου και τη σημασία του πράσινου χρυσού σε όλους τους τομείς της ζωής μας, από την διατροφή και την γαστρονομία μέχρι τον τουρισμό, την ανάπτυξη και την υγεία του ανθρώπου.
3 τόποι-σταθμοί για το ελαιόλαδο της Πελοποννήσου σε φιλοξενούν και σε ξεναγούν
Μέρα 1η:
Στη βορειονατολική Πελοπόννησο στη περιοχή της Σολυγείας Κορίνθου ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με ένα τοπίο όλο αντιθέσεις που από την πρώτη στιγμή όλα τα στοιχεία μεταφέρονται στον ταξιδιώτη με έναν υπέροχα αρμονικό τρόπο. Θα βρεθεί ανάμεσα σε ατέλειωτους ελαιώνες που συνομιλούν με τα βραχώδη σημεία και το πευκοδάσος καθώς και με το μπλε της θάλασσας του Σαρωνικού. Η ξενάγηση του στις εγκαταστάσεις του τοπικού ελαιοτριβείου μπορεί να ξεκινήσει με τις καλύτερες και πιο σύγχρονες προδιαγραφές καθώς θα κληθεί να φορέσει μία μάσκα και να ταξιδέψει στο πρώτο βίντεο εικονικής πραγματικότητας στην Ελλάδα που δημιουργήθηκε για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Θα περπατήσει στους οικογενειακούς ελαιώνες, θα ζήσει «από κοντά» το μάζεμα του καρπού της ελιάς μαζί με καλή παρέα, θα καθαρίσει τον καρπό από τα φύλλα με το έντονο άρωμα του να τον διαπερνά. Θα λάβει μέρος στις βασικότερες εργασίες που γίνονται στους ελαιώνες μαθαίνοντας μυστικά και πρακτικές και θα παρακολουθήσει την παραγωγική διαδικασία εντός του ελαιοτριβείου μέχρι το ελαιόλαδο να φτάσει στο τραπέζι του.
«Bγαίνοντας» φυσικά από τον virtual κόσμο η ξενάγηση του από τους olive experts θα συνεχιστεί και σε πραγματικές συνθήκες. Πρόκειται για μία εμπειρία ελαιοτουρισμού ανάμεσα σε «στεριά και θάλλασσα» η οποία θα δημιουργήσει μία αυθεντική γευστική και ταξιδιωτική ανάμνηση στην Κορινθία
Μέρα 2η:
Mία διαδραστική εκδρομή ανάμεσα σε ελαιώνες και μία μεγάλη ποικιλία αγαθών γης προσφέρουν στον επισκέπτη ένα βίωμα σε ένα μοναδικό πράσινο οικοσύστημα, το Παραπούγκι, ένα μικρό χωριό της Καλαμάτας όπου οι φυσιολάτρες σίγουρα θα βρουν τον τόπο τους. Αμφιθεατρικά κτισμένο στους πρόποδες του βουνού οι αμέτρητοι ελαιώνες ανάμεσα σε κυπαρίσσια και βελανιδιές πρωταγωνιστούν και ζωγραφίζουν τη μεσσηνιακή γη ενώ η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών με τα γνωστά χαγιάτια σε μεταφέρουν σε ένα διαφορετικό χωρόχρονο. Με βάση αυτή την τοπιογραφία στο τοπικό ελαιοτριβείο ο επισκέπτης θα έχει επίσης την ευκαιρία να σχεδιάσει μία βόλτα μέσα σε ένα μοναδικό πράσινο οικοσύστημα μιας και η ιδέα να συνδέσουν το ελαιοτριβείο, τους ελαιώνες και τα προϊόντα γης σε ένα ενιαίο σύνολο δημιουργεί μία πολυθεματική εμπειρία στην φύση. Το tour σχεδιασμένο στις απαιτήσεις του επισκέπτη θα χωριστεί σε 3 μέρη.
Στην αρχή θα βρεθεί στο βιολογικό ελαιώνα ώστε να γίνει μία εισαγωγή στη καλλιέργεια της ελιάς ενώ θα παρακολουθεί τα διαφορετικά είδη και ποικιλίες που υπάρχουν στο κτήμα. Στη συνέχεια θα βρεθεί εντός της μονάδας για να πάρει μία γεύση για το πως παράγεται το ελαιόλαδο, πως φυλάσσεται και εμφιαλώνεται και στο τέλος ένα εξαιρετικό «μάθημα» γευσιγνωσίας ελιάς και ελαιόλαδου τον περιμένει με την συνοδεία τοπικών χειροποίητων προϊόντων. Αναχωρώντας από τη μεσσηνιακή γη ο ελαιοτουρίστας θα κουβαλήσει στη βαλίτσα του πολλές εμπειρίες και αρώματα από το οικογενειακό κτήμα.
Μέρα 3η:
Σε απόσταση αναπνοής από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας στο τοπικό ελαιοτριβείο η εμπειρία του ελαιοτουρισμού διαχέεται με μία «ιερότητα» Η Ολυμπία προσφέρει ένα πολυαισθητηριακό βίωμα καθώς βρίσκεται στην καρδιά της φύσης και της ιστορίας. Το ταξίδι του στο αφήγημα της ελιάς θα χρειαστεί φαντασία καθώς θα τρέξει στο κοντινό παρελθόν. Η επίσκεψη και η ξενάγηση στον χώρο του «υπαίθριου μουσείου» θα μεταφέρει στον επισκέπτη μία αρχαιολογική ιστορία καθώς θα δει εκθέματα του προηγούμενου αιώνα όπως μηχανήματα έκθλιψης ελαιοκάρπου σε άριστη κατάσταση. Ένα πραγματικό ταξίδι στο χρόνο στο οποίο θα παρακολουθήσει βήμα βήμα πως με κόπο και μεράκι γινόταν η παραγωγή του ελαιόλαδου.
Το storytelling συνεχίζεται με μία βιωματική συζήτηση γύρω από το ιερό δέντρο της ελιάς που από την αρχαιότητα επικράτησε ως σύμβολο ειρήνης, αδελφότητας και δύναμης καθώς και για τον τρόπο συγκομιδής του καρπού μέχρι την παραγωγή του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου εντός των σύγχρονων εγκαταστάσεων. Το σίγουρο είναι πως θα ενημερωθεί πλήρως για τις ποιοτικές κατηγορίες που υπάρχουν στο ελαιόλαδο και πως ξεχωρίζουν μεταξύ τους μέσα από ένα διαδραστικό μάθημα γευσιγνωσίας το οποίο θα απολαύσει μαζί με την παρέα του. Πρόκειται για μία ολοκληρωμένη ταξιδιωτική εμπειρία η οποία είναι αφιερωμένη στο ελαιόλαδο στο αυθεντικό άρωμα και στην πελοποννησιακή γεύση.