Το 2022 «οδηγός» για τη νέα εξαγωγική στρατηγική της χώρας.
Ανάλυση Εμπορευματικών Συναλλαγών 2022
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε στις 07.02.2023 η Ελληνική Στατιστική Αρχή και επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ, οι εξαγωγές αγαθών άγγιξαν τα €54,7 δις στο σύνολο του 2022, επίδοση-ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα. Συγκεκριμένα, η αξία τους ανήλθε στο ποσό των €54.676,4 εκατ. έναντι €39.997,0 εκατ. το 2021, καταγράφοντας αύξηση ύψους €14.679,4 εκατ., δηλαδή 36,7%.
Πιο αναλυτικά, για το μήνα Δεκέμβριο του 2022 η αξία των εξαγωγών ανήλθε στο ποσό των €4.527,1 εκατ. έναντι €3.602,0 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του 2021, καταγράφοντας αύξηση κατά €925,1 εκατ., δηλαδή 25,7%. Μικρότερης κλίμακας αύξηση κατέγραψαν οι εισαγωγές για τον εν λόγω μήνα, καθώς έφτασαν τα €7.470,8 εκατ. από €6.894,3 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2021, με τη διαφορά να διαμορφώνεται σε €576,5 εκατ., δηλαδή 8,4%. Το εμπορικό έλλειμμα ήταν μειωμένο κατά €348,6 εκατ. και από τα €3.292,3 εκατ. πέρυσι ανήλθε σε €2.943,7 εκατ. φέτος.
Πίνακας 1. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ 22* | Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Εξαγωγές | 4.527,1 | 3.602,0 | 925,1 | 25,7% |
| Εισαγωγές | 7.470,8 | 6.894,3 | 576,5 | 8,4% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -2.943,7 | -3.292,3 | 348,6 | -10,6% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Παρόμοια είναι η εικόνα των εμπορευματικών μας συναλλαγών ακόμη και αν εξαιρέσουμε τα πετρελαιοειδή, με τις εξαγωγές να διαμορφώνονται σε €3.032,5 εκατ. (αύξηση €420,4 εκατ., δηλαδή 16,1%), τις εισαγωγές σε €5.162,2 εκατ. (αύξηση €155,1 εκατ., δηλαδή 3,1%) και το εμπορικό έλλειμμα σε €2.129,7 εκατ. (μείωση €265,3 εκατ., δηλαδή 11,1%), όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.
Πίνακας 2. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ 22* | Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Εξαγωγές | 3.032,5 | 2.612,1 | 420,4 | 16,1% |
| Εισαγωγές | 5.162,2 | 5.007,1 | 155,1 | 3,1% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -2.129,7 | -2.395,0 | 265,3 | -11,1% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Σε ό,τι αφορά στις εξαγωγικές μας επιδόσεις στο σύνολο του έτους 2022, αυτές ήταν αυξημένες κατά €14.679,4 εκατ., δηλαδή 36,7% με την αξία τους να ανέρχεται στο ποσό-ρεκόρ των €54.676,4 εκατ. έναντι €39.997,0 εκατ. το 2021. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές κατέγραψαν κι αυτές ρεκόρ ύψους €93.048,3 εκατ., με την αύξησή τους συγκριτικά με το 2021 να ανέρχεται σε €27.591,0 εκατ., δηλαδή 42,2%, ενώ το εμπορικό έλλειμμα ανήλθε σε €38.371,9 εκατ., αυξημένο κατά €12.911,6 εκατ., δηλαδή 50,7% σε σχέση με το 2021.
Πίνακας 3. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 22* | Ιαν-Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Εξαγωγές | 54.676,4 | 39.997,0 | 14.679,4 | 36,7% |
| Εισαγωγές | 93.048,3 | 65.457,3 | 27.591,0 | 42,2% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -38.371,9 | -25.460,3 | -12.911,6 | 50,7% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές το 2022 έφτασαν τα €35.163,0 εκατ. (αύξηση κατά €6.202,9 εκατ., δηλαδή 21,4%) και οι εισαγωγές ανήλθαν σε €61.561,5 εκατ. (αύξηση €12.678,7 εκατ., δηλαδή 25,9%) με αποτέλεσμα το εμπορικό έλλειμμα να ανέλθει σε €26.398,5 εκατ. (αύξηση €6.475,8 εκατ., δηλαδή 32,5%) (Πίνακας 4).
Πίνακας 4. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 22* | Ιαν-Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Εξαγωγές | 35.163,0 | 28.960,1 | 6.202,9 | 21,4% |
| Εισαγωγές | 61.561,5 | 48.882,8 | 12.678,7 | 25,9% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -26.398,5 | -19.922,7 | -6.475,8 | 32,5% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Η αύξηση στις εξαγωγικές μας επιδόσεις συνοδεύτηκε με βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων όλων των κλάδων, με τους παραδοσιακά ισχυρούς κλάδους, όπως τα βιομηχανικά, τα τρόφιμα και τα μηχανήματα και οχήματα να αποτελούν τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης. Αναλυτικά, ενίσχυση εξαγωγών συγκριτικά με το 2021 κατέγραψαν τα βιομηχανικά κατά €1.860,9 εκατ. (29,9%), τα τρόφιμα κατά €1.028,2 εκατ. (17,4%), τα χημικά κατά €362,6 εκατ. (6,4%), τα μηχανήματα και οχήματα κατά €1.074,2 εκατ. (27,7%), τα διάφορα βιομηχανικά προϊόντα κατά €802,6 εκατ. (27,3%), οι πρώτες ύλες κατά €44,3 εκατ. (2,3%), τα ποτά και καπνά κατά €225,0 εκατ. (24,3%), τα λίπη και έλαια κατά €301,7 εκατ. (40,5%) και τα μη ταξινομημένα προϊόντα κατά €162,3 εκατ. (30,7%).
Πίνακας 5. Εξαγωγές ανά κλάδο, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 22* | Ιαν-Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Πετρελαιοειδή | 20.108,0 | 11.264,9 | 8.843,1 | 78,5% |
| Βιομηχανικά | 8.093,7 | 6.232,8 | 1.860,9 | 29,9% |
| Τρόφιμα | 6.927,4 | 5.899,2 | 1.028,2 | 17,4% |
| Χημικά | 6.030,3 | 5.667,7 | 362,6 | 6,4% |
| Μηχ/τα-Οχήματα | 4.952,5 | 3.878,3 | 1.074,2 | 27,7% |
| Διαφ. Βιομηχανικά | 3.741,1 | 2.938,5 | 802,6 | 27,3% |
| Πρώτες Ύλες | 1.935,8 | 1.891,5 | 44,3 | 2,3% |
| Ποτά-Καπνά | 1.150,5 | 925,5 | 225,0 | 24,3% |
| Λίπη-Έλαια | 1.046,8 | 745,1 | 301,7 | 40,5% |
| Μη ταξινομημένα | 690,3 | 528,0 | 162,3 | 30,7% |
| Σύνολο χωρίς πετρελαιοειδή** | 34.568,4 | 28.706,6 | 5.861,8 | 20,4% |
| Σύνολο** | 54.676,4 | 39.971,5 | 14.704,9 | 36,8% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ-Eurostat, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση
*Προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
**Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Πίνακας 6. Εξαγωγές ανά κλάδο, Δεκέμβριος 2022/2021
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ 22* | Δεκ 21 | Διαφορά 22/21 | ΕΤ 22/21 |
| Πετρελαιοειδή | 1.537,8 | 1.035,3 | 502,5 | 48,5% |
| Τρόφιμα | 594,8 | 551,6 | 43,2 | 7,8% |
| Βιομηχανικά | 547,6 | 524,7 | 22,9 | 4,4% |
| Μηχ/τα-Οχήματα | 502,0 | 377,3 | 124,7 | 33,1% |
| Χημικά | 438,1 | 451,6 | -13,5 | -3,0% |
| Διαφ. Βιομηχανικά | 338,3 | 263,9 | 74,4 | 28,2% |
| Λίπη–Έλαια | 204,1 | 62,7 | 141,4 | 225,7% |
| Πρώτες Ύλες | 202,7 | 205,9 | -3,2 | -1,6% |
| Ποτά-Καπνά | 111,3 | 69,3 | 42,0 | 60,7% |
| Μη Ταξινομημένα | 50,4 | 54,1 | -3,7 | -6,9% |
| Σύνολο χωρίς πετρελαιοειδή** | 2.989,3 | 2.561,0 | 428,3 | 16,7% |
| Σύνολο** | 4.527,1 | 3.596,3 | 930,8 | 25,9% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ-Eurostat, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση
*Προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
**Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Γράφημα 1. Μεταβολή κυριότερων κλάδων, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022/2021
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ
Αναφορικά με τις χώρες όπου αποστέλλονται τα ελληνικά προϊόντα, με 55,1% μερίδιο και εξαγωγές ύψους €30.134,2 εκατ. τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) αποτελούν τη σημαντικότερη ομάδα χωρών, ενώ οι Τρίτες Χώρες κατέχουν μερίδιο 44,9% με την αξία των εξαγωγών να ανέρχεται σε €24.542,2 εκατ. Χωρίς τα πετρελαιοειδή τα μερίδια διαμορφώθηκαν σε 65,1% για την Ε.Ε. (27) και σε 34,9% για τις Τρίτες Χώρες.
Γράφημα 2. Ελληνικές εξαγωγές ανά προορισμό (μερίδιο %), Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ
Δήλωση Προέδρου ΣΕΒΕ, κ. Συμεών Διαμαντίδη για τις εξαγωγικές επιδόσεις το 2022
«Οι προκλήσεις με τις οποίες ήρθαμε αντιμέτωποι το 2022 ήταν πολλές. Μετά την πανδημική κρίση ήρθε ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας να συνταράξει το κοινωνικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι, αναθεωρώντας επί τα χείρω τις προβλέψεις για την οικονομική ανάκαμψη.
Το θλιβερό γεγονός του πολέμου -που στοίχισε και συνεχίζει να στοιχίζει κυρίως σε ανθρώπινες ζωές- πυροδότησε την ενεργειακή κρίση και την εκτίναξη του πληθωρισμού. Ταυτόχρονα, στο β’ εξάμηνο, οι επιχειρήσεις ήρθαν αντιμέτωπες και με μία σημαντική αύξηση του κόστους χρήματος, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα μη φιλικό προς το επιχειρείν περιβάλλον. Παρόλα αυτά, οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις κατάφεραν να υπερκεράσουν τα εμπόδια και να κάνουν ρεκόρ εξαγωγών προϊόντων σε μία πολύ δύσκολη χρονιά.
Τα -σαφώς επηρεασμένα από τον πληθωρισμό- νούμερα απέδειξαν την ισχυρή δυναμική του κλάδου των εξαγωγών, με τη χώρα μας να καταγράφει μία από τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις εξαγωγών στην Ευρώπη, φτάνοντας για πρώτη φορά τα περίπου 55 δις ευρώ (εξαγωγές προϊόντων) και ξεπερνώντας σε ποσοστό το 25% του ΑΕΠ. Ωστόσο, δεν είναι περίοδος για εφησυχασμό αλλά το αντίθετο.
Οι εισαγωγές εκτινάχθηκαν και ξεπέρασαν τα 93 δις ευρώ. Οι πληθωριστικές πιέσεις και η ενεργειακή κρίση θα συνεχίσουν να αποτελούν τροχοπέδη όσο συνεχίζεται ο πόλεμος. Τα επιτόκια δανεισμού προβλέπεται να αυξηθούν περαιτέρω, όσο επιμένουν οι πληθωριστικές πιέσεις. Με λίγα λόγια, τα προβλήματα θα συνεχίσουν να υπάρχουν, οφείλουμε όμως να βρίσκουμε λύσεις όπως πάντοτε βρίσκουν οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις μέσα στις κρίσεις.
Οι εξαγωγές έχουν δυναμική και αποτελούν τον βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας. Οι επιδόσεις του 2022 πρέπει να αποτελέσουν οδηγό για το μέλλον, ξεκινώντας από την περαιτέρω ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων».
