Το μερίδιο της γεωργικής γης της ΕΕ στη βιολογική γεωργία αυξήθηκε κατά περισσότερο από 50% την περίοδο 2012-2020, με ετήσια αύξηση 5,7%.
Το 2020, το 9,1% της γεωργικής έκτασης της ΕΕ καλλιεργούνταν βιολογικά.
Κατά μέσο όρο, αν και με σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, οι βιολογικές εκμεταλλεύσεις είναι μεγαλύτερες από τις συμβατικές εκμεταλλεύσεις και διευθύνονται από νεότερους διαχειριστές αγροκτημάτων. Απηχώντας την ανάπτυξη της παραγωγής, οι λιανικές πωλήσεις βιολογικών προϊόντων διπλασιάστηκαν στην ΕΕ μεταξύ 2015 και 2020.
- Αυτά είναι μεταξύ των βασικών συμπερασμάτων του Market Brief για τη βιολογική γεωργία που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι τέσσερις χώρες με τη μεγαλύτερη έκταση βιολογικής γεωργίας στην ΕΕ είναι η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία, αντιπροσωπεύοντας μαζί το 52% του συνόλου το 2012 και το 59% το 2020.
Το μεγαλύτερο μερίδιο της βιολογικής γεωργίας στην Ε.Ε. αφιερώθηκε σε μόνιμα λιβάδια (42%), ακολουθούμενη από πράσινες χορτονομές (17%), δημητριακά (16%) και μόνιμες καλλιέργειες, όπως φρούτα, ελιές και αμπέλια (11%).
Παρά τη σημαντική ανάπτυξη, η βιολογική ζωική παραγωγή εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μικρό μερίδιο της συνολικής ζωικής παραγωγής της ΕΕ, μεταξύ 1% και 7% ανάλογα με τον κλάδο.
Σε μια εποχή που είναι κρίσιμο για την ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από τα λιπάσματα για γεωπολιτικούς, περιβαλλοντικούς και οικονομικούς λόγους, στοιχεία από το EU Farm Accountancy Data Network(FADN) δείχνουν ότι οι εκμεταλλεύσεις βιολογικής φυτικής παραγωγής ξοδεύουν πολύ λιγότερα για αυτά τα προϊόντα και για φυτοφάρμακα από τα συμβατικά αγροκτήματα.
Οι εκμεταλλεύσεις βιολογικών αροτραίων καλλιεργειών εξοικονομούν 75-100% στο κόστος των φυτοπροστατευτικών προϊόντων ανά εκτάριο και 45-90% στο κόστος των λιπασμάτων ανά εκτάριο σε σύγκριση με τις συμβατικές εκμεταλλεύσεις.
Οι βιολογικές εκμεταλλεύσεις έχουν χαμηλότερες αποδόσεις κατά μέσο όρο (5-30% χαμηλότερες για τις αποδόσεις των καλλιεργειών για παράδειγμα) και σε ορισμένους τομείς έχουν μεγαλύτερη ανάγκη εργατικού δυναμικού για να παράγουν την ίδια αξία παραγωγής με τις συμβατικές εκμεταλλεύσεις.
Εξακολουθούν να παράγουν παρόμοιο ή υψηλότερο εισόδημα ανά εργαζόμενο χάρη στις υψηλότερες τιμές καθώς και στα υψηλότερα επίπεδα στήριξης της ΕΕ, που απορρέουν κυρίως από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΓΠ).
Το 2020, το 61,6% της γης της ΕΕ στη βιολογική γεωργία έλαβε ειδικές ενισχύσεις βιολογικής υποστήριξης από την ΚΓΠ, με κατά μέσο όρο 144 €/στρέμμα στήριξης της ΚΓΠ και 79 €/στρέμμα εθνικής συγχρηματοδότησης.
Οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς θα μπορούσαν να λάβουν πρόσθετη στήριξη, η οποία ενθαρρύνει τη γεωργία σε περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα.
Περαιτέρω μέτρα αγροτικής ανάπτυξης υποστήριξαν επίσης την ανάπτυξη της βιολογικής παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων σε πρακτικές βιολογικής γεωργίας και ενίσχυσης για την εμπορία και την προώθηση βιολογικών προϊόντων.
Στη νέα ΚΓΠ (ξεκινώντας το 2023), η στήριξη της ΚΓΠ για τη βιολογική γεωργία είναι υψηλότερη.
Η ραγδαία αύξηση των πωλήσεων βιολογικών προϊόντων δείχνει την αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης και την επιτυχία των μέτρων για τη διατήρηση της ζήτησης.
Η αύξηση των πωλήσεων βιολογικών προϊόντων ήταν ιδιαίτερα έντονη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η οποία έγινε κατανοητή ως συνέπεια της μεγαλύτερης προσοχής των καταναλωτών σε θέματα υγείας, της υψηλότερης κατανάλωσης τροφίμων στο σπίτι ή/και της έλλειψης συμβατικών τροφίμων.
- Ωστόσο, οι τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις, όπως ο πληθωρισμός των τροφίμων, επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών της ΕΕ και επηρεάζουν τη ζήτηση για βιολογικά προϊόντα.
Η έκθεση αγοράς που δημοσιεύτηκε προ ημερών καλύπτει δεδομένα για τη βιολογική γεωργία και την εξέλιξη του βιολογικού τομέα της ΕΕ την τελευταία δεκαετία, με αναλυτικά στοιχεία για τη βιολογική παραγωγή, τη βιωσιμότητα του βιολογικού τομέα, τις βιολογικές πωλήσεις, τις εισαγωγές βιολογικών προϊόντων και το είδος και την ποσότητα δημόσια υποστήριξη που έλαβε ο βιολογικός τομέας της ΕΕ.
Περιγράφει πώς η στήριξη της ΕΕ για τη βιολογική γεωργία θα βοηθήσει στην επίτευξη της φιλοδοξίας της Πράσινης Συμφωνίας και περιλαμβάνει μια επισκόπηση της υποστήριξης για τη μετατροπή και τη διατήρηση της βιολογικής γεωργίας καθώς και τη φιλοδοξία για τη βιολογική γεωργία στα στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ.
Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη του τομέα της βιολογικής γεωργίας σε επιλεγμένα κράτη μέλη της ΕΕ, συγκεκριμένα στην Αυστρία, την Πολωνία, την Τσεχία, τη Γαλλία και τη Ρουμανία. Η έκθεση παρουσιάζει επίσης πρωτοβουλίες της ΕΕ για την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στον βιολογικό τομέα.
Ιστορικό
Με την παραγωγή τροφίμων υψηλής ποιότητας με χαμηλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η βιολογική γεωργία θα διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου συστήματος τροφίμων για την ΕΕ.
Το 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σχέδιο δράσης για την υποστήριξη του στόχου τουλάχιστον 25% της γεωργικής γης της ΕΕ σε βιολογική γεωργία και σημαντική αύξηση της βιολογικής υδατοκαλλιέργειας έως το 2030 που ορίζεται στη στρατηγική « Farm to Fork» και στη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ζητήθηκε από τα κράτη μέλη να ορίσουν εθνικές τιμές-στόχους για τη βιολογική γεωργία (σε % του συνόλου των ΧΓΕ το 2030) και να είναι γενικά φιλόδοξα για τη βιολογική παραγωγή στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ και στα εθνικά σχέδια δράσης για βιολογικά προϊόντα.
