Μεταφράζει από τα γαλλικά ο Zephy Ross το επίκαιρο άρθρο του Billal Qacentini ARABES, ETIONS-NOUS COLONISABLES ?, 8 Σεπτεμβρίου 2022
"ΆΡΑΒΕΣ, ΗΜΑΣΤΑΝ ΑΠΟΙΚΙΣΗΜΟΙ;"
Άραβες, είμαστε επικίσιμοι; (ή αλλιώς αποικιοποιήσιμοι*). Αυτή είναι η ερώτηση που θέτει ο αλγερινός φιλόσοφος Μάλεκ Μπενναμπί (Malek Bennabi - 1905 Κωνσταντίνη-1973 Αλγέρι). Σε ό,τι αφορά τον παροξισμό μιας γαλλικής Αλγερίας δηλώνει πως "για να σταματήσεις να είσαι αποικιοκρατούμενος πρέπει πρωτίστως να σταματήσεις να είσαι αποικοιποιήσιμος!" Στις αρχές του πολέμου της Αλγερίας, η σκέψη του σοκάρει, διεγείρει αλλά αφυπνίζει κυρίως στο Μαγκρέμπ και ορθώνοντας τις πληγές μιας πολιτισμικής κατάπτωσης, πάντα αγιάτρευτης ανοιχτής πληγής.
Όχι, ο Μάλεκ Μπενναμπί δεν δικαιολογεί και δεν συγχωρεί για τίποτε την αποικιοκρατία, γράφει πάνω σε αυτό το θέμα: "Η αποικιοκρατία συνθλίβει όλη την σκέψη ... κάθε απόπειρα για ανάκτηση"!
Εν αντιθέση, στο φως της ιστορίας που εξηγεί πως ο εκφυλισμός του αραβικού κόσμου διευκόλυνε την αποικοιοκράτησή του. Καλεί λοιπόν τους συγχρόνους του να ψάξουν βαθιά στις απαρχές των δεινών τους. Επιπροσθέτως, να παλέψουν ενάντια στην αποικιοκρατία είναι απαραίτητο αλλά όχι αρκετό, δίνει κουράγιο για μια πελώρια αναγέννηση με βάση τις αραβικές κοινωνίες. Εις βάθος; Ναι, αναπτύσει την ιδέα πως οι ανασχηματισμοί των κρατικών και των θρησκευτικών θεσμών δεν θα αρκέσει, οι γυναίκες και οι αντρες άραβες οφείλουν να σκεφτούν εκ νέου όπως ένα στοιχείο κρίσιμο και κινητήριο για τις κοινότητες - είναι αυτά τα άτομα, οι σκέψεις τους και οι πράξεις τους που κάνουν την κοινωνία και όχι το αντίθετο.
Δεν θα μπορέσει να αποκτηθεί μια πολιτισμική αναγέννηση χωρίς μεταρρύθμιση ατομική, χρειάζεται πρωτίστως να "ξε-αποικοιποιηθούν τα μυαλά" όπως χρησιμοποιεί τον όρο του Ngugi wa Thiong'o. Ο αλγερινός στοχαστής διευκρινίζει την αντίληψή του γράφοντας πως "η αποικιοκρατία δεν επηρεάζει τη θεμελιώδη αξία του ατόμου, διαφεύγει της ισχύς του". Καμία ατομική μεταρρύθμιση δεν καθίσταται επαρκής χωρίς να προηγείται η εκπαίδευση, και όποιος αναφέρει τον ρεφορμισμό υπονοεί τουλάχιστον το άνοιγμα στον κόσμο... Το πρώτο τυπογραφείο στον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο χρονολογείται μόλις το 1728 στην Κωνσταντινούπολη, ως υπενθύμιση πως το τυπογραφείο γεννήθηκε στην Ευρώπη 300 χρόνια νωρίτερα.
Ο αραβικός κόσμος, μπορεί να επαναπροσεγγίσει στην Ευρώπη τις ιδεολογικές βάσεις της αποικιοκρατικής επιχείρησης, μα αυτός είναι ο μόνος υπεύθυνος για την φιλοσοφική καθυστέρηση, ακόμη την πολιτική, την επιστημονικη και την δημοκρατική! Οι αραβικές κοινωνίες δεν μπορούν να μεταμορφωθούν παρά μονάχα μαζί με τα μεταμορφωμένα άτομα αυτών της πλήρους αντίληψης των δυνάμεών τους που ασκούν πάνω στην κοινωνία. Ο Μάλεκ Μπενναμπί ήταν ένας οραματιστής. Είχε ήδη καταλάβει πως για να αποφύγεις έναν νεο-αποικιοκρατισμό, οφείλεις να καταλάβεις την ιστορία των αιτιών του ξεπεσμού και να καταλάβεις το άτομο ως ένα κεντρικό στοιχείο της κοινωνίας.
Οι μοναρχίες πετρελαίου, αν και στερούνται δημοκρατίας και συγκεκριμένων ελευθεριών (και επομένως δεν μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση) επωφελούνται από την οικονομική ισχύ, το υψηλό εκπαιδευτικό πλεονέκτημα και την πολιτιστική επιρροή. Μπόρεσαν να αποφύγουν και να αντιληφθούν πλήρως την καθυστέρηση τους αλλά και να τη διορθώσουν μέσω ατόμων που έχουν συνειδητοποιήσει (εκτός της δημοκρατίας) την άσκηση εξουσίας τους στην κοινωνία.
πηγή: https://culturedarabe.wordpress.com/2022/09/08/arabes-etions-nous-colonisables/
