Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), για την περίοδο μέχρι και το 2027, διαρθρώνεται γύρω από εννέα βασικούς στόχους. Οι στόχοι αυτοί εστιάζουν σε κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδιώξεις, αποτελούν τη βάση επί της οποίας οι χώρες της ΕΕ καταρτίζουν τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ.
Οι στόχοι αυτοί είναι:
- η εξασφάλιση δίκαιου εισοδήματος για τους γεωργούς·\
- η αύξηση της ανταγωνιστικότητας·
- η εξισορρόπηση της ισχύος στην αλυσίδα τροφίμων·
- η δράση για την κλιματική αλλαγή·
- η προστασία του περιβάλλοντος·
- η διατήρηση των τοπίων και της βιοποικιλότητας·
- η ενθάρρυνση της ανανέωσης των γενεών·
- η τόνωση των αγροτικών περιοχών·
- η προστασία της υγείας και της ποιότητας των τροφίμων.
Ανάλυση των βασικών στόχων πολιτικής
1. Διασφάλιση βιώσιμου γεωργικού εισοδήματος
«Tο 2017 οι γεωργοί κέρδιζαν κατά μέσο όρο μόλις λιγότερο από το ήμισυ της αμοιβής που θα είχαν σε άλλες θέσεις εργασίας, σε σύγκριση με το ένα τρίτο πριν από μία δεκαετία.»
Βασικός στόχος: Η υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και της ανθεκτικότητας σε ολόκληρη την Ένωση, για την βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας.
Το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο εξετάζει την τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά το γεωργικό εισόδημα στην ΕΕ, τον ρόλο της ΚΓΠ ως προς την υποστήριξή του και τις διαφορές μεταξύ χωρών και τομέων της ΕΕ. Επιπλέον, εξετάζει τον συνδυασμό των μέτρων που απαιτούνται για την επίτευξη του βασικού στόχου της στήριξης του βιώσιμου γεωργικού εισοδήματος.
2. Αύξηση της ανταγωνιστικότητας
«Οι πιέσεις που ασκούνται στη βάση των γεωργικών πόρων της ΕΕ έχουν αυξηθεί λόγω της αύξησης της ζήτησης τροφίμων και της βιομηχανικής ζήτησης, η οποία οφείλεται στις δημογραφικές μεταβολές και στις μεταβολές του διαθέσιμου εισοδήματος.»
Βασικός στόχος: Αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας της γεωργίας με βιώσιμο τρόπο, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της υψηλότερης ζήτησης σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από περιορισμένους πόρους και αβέβαιο κλίμα.
Το παρόν συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο περιγράφει μια σειρά παραγόντων και εργαλείων πολιτικής που είναι διαθέσιμα για την αύξηση της παραγωγικότητας στη γεωργία της ΕΕ, όπως τα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας, οι νέες τεχνολογίες, η αγροτική ανάπτυξη και οι υποδομές, τα αποτελεσματικά συστήματα παροχής συμβουλών και η συνεχής κατάρτιση των διαχειριστών εκμεταλλεύσεων.
3. Θέση του γεωργού στις αξιακές αλυσίδες
«Η γεωργία χαρακτηρίζεται από στάσιμο και χαμηλό μερίδιο προστιθέμενης αξίας στην αξιακή αλυσίδα, λόγω του υψηλού κόστους των εισροών, της διακύμανσης της παραγωγής και της ενσωμάτωσης νέων υπηρεσιών.»
Βασικός στόχος: βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αξιακή αλυσίδα
Το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η μελλοντική ΚΓΠ μπορεί να ενισχύσει τη θέση των γεωργών, μέσω μέτρων όπως η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των γεωργών, η αύξηση της διαφάνειας της αγοράς και η εξασφάλιση αποτελεσματικών μηχανισμών κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
4. Γεωργία και μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
«Η γεωργία της ΕΕ καλείται να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη συμβολή της εκπλήρωσης των δεσμεύσεων της συμφωνίας του Παρισιού και των στρατηγικών της ΕΕ για τη βιωσιμότητα και τη βιοοικονομία, ενισχύοντας τις φιλοδοξίες της όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.»
Βασικός στόχος: Συμβολή στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και στη βιώσιμη ενέργεια.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο εξετάζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η γεωργία στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μέσω νέων τεχνικών διαχείρισης των εκμεταλλεύσεων και του εδάφους. Επιπλέον, διερευνά τον κίνδυνο που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή για τη γεωργία.
5. Αποτελεσματική διαχείριση του εδάφους
«Τα γεωργικά εδάφη στην ΕΕ περιέχουν το ισοδύναμο 51 δισεκατομμυρίων τόνων CO2, που είναι σημαντικά μεγαλύτερη ποσότητα από ό,τι τα αέρια του θερμοκηπίου που εκπέμπουν ετησίως τα κράτη μέλη της ΕΕ.»
Βασικός στόχος: Προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των φυσικών πόρων, όπως το νερό, το έδαφος και ο αέρας.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο επικεντρώνεται στη σημασία του εδάφους ως ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς πόρους, ο οποίος παρέχει βασικά θρεπτικά συστατικά, νερό, οξυγόνο και υποστήριξη για τα φυτά. Εξετάζει επίσης τις ανησυχίες που σχετίζονται με την υγεία του εδάφους και τονίζει τη σημασία των πολιτικών που προωθούν την προστασία του εδάφους.
6. Βιοποικιλότητα και καλλιεργημένες εκτάσεις
«Όπως η ίδια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από διάφορα είδη βιοποικιλότητας, η γεωργική δραστηριότητα, με τη σειρά της, διαδραματίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στη διατήρηση των οικοτόπων και των ειδών που εξαρτώνται από την γεωργία.»
Βασικός στόχος: Συμβολή στην προστασία της βιοποικιλότητας, ενίσχυση των υπηρεσιών οικοσυστήματος και διατήρηση οικοτόπων και φυσικών τοπίων.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο αφορά το θέμα της βιοποικιλότητας εντός της ΕΕ, με ιδιαίτερη εστίαση στους δεσμούς της με τις καλλιεργημένες εκτάσεις και τα χαρακτηριστικά τοπίου. Υπό το πρίσμα αυτό, κάνει επισκόπηση ορισμένων από τις αλλαγές που απαιτούνται στον γεωργικό τομέα, εξηγεί τα σχετικά εργαλεία της ΚΓΠ που είναι επί του παρόντος διαθέσιμα και θέτει βασικά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αναπτυχθεί στο μέλλον η ΚΓΠ.
7. Διαρθρωτική αλλαγή και ανανέωση των γενεών
«Ένας δυναμικός γεωργικός τομέας χρειάζεται εξειδικευμένους και καινοτόμους νέους γεωργούς για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας, σε πτυχές που κυμαίνονται από την ποιοτική διατροφή έως περιβαλλοντικά δημόσια αγαθά.»
Βασικός στόχος: Εκσυγχρονισμός του γεωργικού τομέα μέσω της προσέλκυσης νέων και της βελτίωσης της επιχειρηματικής τους ανάπτυξης.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο προσδιορίζει τις προκλήσεις και τις ανάγκες των νέων γεωργών στην ΕΕ και περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ένα πιο στοχοθετημένο σύστημα στήριξης, με βάση την αξιολόγηση των αναγκών και την καλύτερη ποσοτικοποίηση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, μπορεί να τονώσει την ανανέωση των γενεών και να συμβάλει στην καλύτερη επιτυχία των νέων γεωργών στον γεωργικό τομέα.
8. Θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές
«Η ΚΓΠ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην άμβλυνση ορισμένων από τις πιέσεις της ανεργίας και της φτώχειας στις αγροτικές περιοχές. Πρόσφατη μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας κατέδειξε τον θετικό ρόλο της ΚΓΠ στη μείωση της φτώχειας.»
Βασικός στόχος: Προώθηση της απασχόλησης, της οικονομικής μεγέθυνσης, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της βιοοικονομίας και της βιώσιμης δασοκομίας.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο διερευνά τον ρόλο της ΚΓΠ στην αγροτική οικονομία και εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η στήριξη του εισοδήματος και οι δαπάνες για την αγροτική ανάπτυξη συμβάλλουν στη διατήρηση των ποσοστών απασχόλησης και του βιοτικού επιπέδου.
9. Υγεία, διατροφή & μικροβιακή αντοχή
«Οι συνολικές πωλήσεις κτηνιατρικών αντιμικροβιακών ουσιών σε 25 ευρωπαϊκές χώρες έχουν μειωθεί κατά ποσοστό άνω του 20 % μεταξύ του 2011 και του 2016.»
Βασικός στόχος: Βελτίωση της ανταπόκρισης της γεωργίας της ΕΕ στις απαιτήσεις της κοινωνίας όσον αφορά τα τρόφιμα και την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης για ασφαλή, θρεπτικά και βιώσιμα τρόφιμα, μείωση της σπατάλης τροφίμων, καθώς και για καλή μεταχείριση των ζώων.
Αυτό το συνοπτικό ενημερωτικό δελτίο επικεντρώνεται στις προκλήσεις που θέτει η μικροβιακή αντοχή (AMR) στη ζωοτεχνία, στη στενή σχέση μεταξύ της καλής μεταχείρισης των ζώων, της υγείας των ζώων και των ασθενειών που μεταδίδονται μέσω των τροφίμων, καθώς και στις δράσεις της ΕΕ που μπορούν να στηρίξουν τους γεωργούς και τις χώρες της ΕΕ στην καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής.
Απλούστευση της ΚΓΠ
«Οι διοικητικές δαπάνες αποτελούν αντικείμενο εποπτείας, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα χρήματα των φορολογουμένων χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς για τους οποίους προορίζονται. Η αναλογικότητα της επιβάρυνσης σε σχέση με τα οφέλη έχει καίρια σημασία: μια αποτελεσματική πολιτική θα ελαχιστοποιήσει το κόστος, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη γραφειοκρατία, ώστε να επιτευχθεί η υψηλότερη δυνατή αποτελεσματικότητα.»