Η ΕΕ είναι ο κορυφαίος παραγωγός, καταναλωτής και εξαγωγέας κρασιού στον κόσμο. Η κατανάλωση οίνου στην ΕΕ μειώθηκε από το 2008, αλλά οι αυξανόμενες ευκαιρίες στην παγκόσμια αγορά οδήγησαν στη διατήρηση της ισορροπίας της ΕΕ στην αγορά. Όσον αφορά την κατανάλωση κρασιού στην ΕΕ, η ζήτηση αυξάνεται για ποιοτικά κρασιά με προστασία γεωγραφικής ένδειξης, ροζέ και αφρώδη κρασιά, καθώς και κρασιά που παράγονται με πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. Η ζήτηση για προϊόντα οίνου ποικιλίας (κρασί που παρασκευάζεται κυρίως από μία ποικιλία σταφυλιών) αυξάνεται επίσης στην ΕΕ, καθώς και για κρασιά με χαμηλότερο αλκοόλ.

Ο στόχος της μεταρρύθμισης της πολιτικής για τον οίνο του 2013 ήταν να καταστήσει τους παραγωγούς οίνων της ΕΕ πιο ανταγωνιστικούς, διατηρώντας παράλληλα την αυθεντικότητα και τις παραδόσεις της ευρωπαϊκής οινοπαραγωγής και ενισχύοντας τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό του ρόλο στις αγροτικές περιοχές. Σύμφωνα με την αξιολόγηση, με την εναρμόνιση, τον εξορθολογισμό και την απλοποίηση των σχετικών κανόνων, οι παραγωγοί της ΕΕ κατάφεραν να αυξήσουν την παραγωγή, εντός ορισμένων ορίων που επέτρεπε το σύστημα αδειοδότησης για φύτευση αμπέλου. Επιπλέον, έχει ενθαρρύνει τη χρήση νέων τεχνολογιών και την ανάπτυξη νέων προϊόντων.

Η αξιολόγηση καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι, σε διεθνές επίπεδο, οι κανόνες της ΕΕ για τις οινολογικές πρακτικές (οινολογικές) συμβάλλουν στη διατήρηση της φήμης και της παράδοσης του κρασιού της ΕΕ διασφαλίζοντας την ποιότητα και την ασφάλεια καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών μάρκετινγκ. Σε επίπεδο ΕΕ, βοήθησαν στην αναγνώριση συγκεκριμένων τοπικών συνθηκών καθώς και στην ανταγωνιστικότητα των παραγωγών οίνου της ΕΕ ενθαρρύνοντας μια μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων.

Επιπλέον, σύμφωνα με την αξιολόγηση, οι εναρμονισμένοι κανόνες επισήμανσης της ΕΕ παρέχουν συνολική προστιθέμενη αξία σε επίπεδο ΕΕ εξασφαλίζοντας θεμιτό ανταγωνισμό για τους φορείς εκμετάλλευσης στον τομέα, διευκολύνοντας το εμπόριο και παρέχοντας σαφείς πληροφορίες στους καταναλωτές της ΕΕ. Η αξιολόγηση επισημαίνει επίσης ορισμένους κανόνες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την επίτευξη των προτεραιοτήτων της ΕΕ για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και την περαιτέρω μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων. Συνολικά, η πολιτική της ΕΕ για τον οίνο συνάδει πλήρως με τους οικονομικούς, κοινωνικούς και στόχους της ΚΑΠ.

Η αξιολόγηση διαπίστωσε ότι τα εθνικά προγράμματα στήριξης της ΚΑΠ για το κρασί συνέβαλαν επίσης στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των παραγωγών οίνου της ΕΕ και ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες του τομέα. Προσφέρουν μια σειρά εργαλείων που μπορούν να προσαρμοστούν στα διαφορετικά επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας της ΕΕ. Για παράδειγμα, περιλαμβάνουν μέτρα όπως υποστήριξη για αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων, υποστήριξη για επενδύσεις και μέτρα προώθησης. Επιπλέον, είναι γενικά συνεπείς με τους περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ.

Τέλος, η αξιολόγηση υπογραμμίζει ότι η πολιτική της ΕΕ για τον οίνο έχει επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό του τομέα και εξασφάλισε τη βιωσιμότητα και τη διεθνή ανταγωνιστικότητά του, αν και η πολιτική δείχνει τους περιορισμούς της όσον αφορά τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, ιδίως για την προσαρμογή στη ζήτηση της αγοράς για κρασιά με χαμηλότερα αλκοόλ και βιώσιμα προϊόντα. Ωστόσο, χωρίς κεφάλαια της ΕΕ, η προσαρμογή του τομέα στην ζήτηση της αγοράς θα ήταν βραδύτερη και θα μπορούσε να αφήσει πίσω τους μικρότερους παραγωγούς. Σε ορισμένα κράτη μέλη, το πλαίσιο της ΕΕ εισήγαγε επίσης μια στρατηγική προσέγγιση και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό στη διαχείριση του τομέα.

Ιστορικό

Η έκθεση αξιολόγησης είναι το αποτέλεσμα μιας συνολικής διαδικασίας αξιολόγησης των μέτρων της ΚΑΠ που εφαρμόζονται στον αμπελοοινικό τομέα. Προχωρώντας σε αυτήν την έκθεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση για το θέμα το 2019 και δημοσίευσε μια εξωτερική μελέτη υποστήριξης αξιολόγησης .