Ωστόσο, σε σύγκριση με άλλους τομείς, ο αντίκτυπος της κρίσης στον τομέα των γεωργικών ειδών διατροφής αναμένεται να παραμείνει περιορισμένος. Τα αναδυόμενα μοτίβα φαίνεται να ενισχύουν τις υπάρχουσες τάσεις, όπως αύξηση της ζήτησης για τοπικά τρόφιμα, βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού και διαδικτυακές πωλήσεις τροφίμων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κατάσταση το 2020 παραμένει σχετικά θετική, με την ανάκαμψη των τιμών των γαλακτοκομικών προϊόντων και του κρέατος. η αύξηση της συλλογής γάλακτος παραμένει ισχυρή. το θετικό εμπορικό ισοζύγιο κρέατος αυξάνεται.
Η παραγωγή ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνών εκτιμάται ότι αυξάνεται. Οι εξαγωγές ελαιολάδου της ΕΕ θα φτάσουν σε νέο επίπεδο ρεκόρ. Αξιοσημείωτες εξαιρέσεις είναι τα δημητριακά (ιδίως το σιτάρι) και η ζάχαρη, τα οποία και οι δύο υπέφεραν από δυσμενείς καιρικές συνθήκες ή συνθήκες υγείας των φυτών.
Η τελευταία βραχυπρόθεσμη έκθεση προοπτικών για τις γεωργικές αγορές της ΕΕ , που δημοσιεύθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2020 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρουσιάζει μια πιο λεπτομερή επισκόπηση των τελευταίων τάσεων και περαιτέρω προοπτικών για κάθε τομέα γεωργικών τροφίμων.
Αροτραίες καλλιέργειες
Το 2020/21, λόγω των ξηρών συνθηκών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των φυτών, η συνολική παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ αναμένεται να φθάσει τους 274,3 εκατομμύρια τόνους, 7% χαμηλότερη από το 2019/20.
Η παραγωγή μαλακού σίτου εκτιμάται σε 115,5 εκατομμύρια τόνους για το 2020/21, με έκταση να φτάνει το χαμηλό των 13 ετών. Όσον αφορά τον αραβόσιτο, η παραγωγή αναμένεται να μειωθεί και να φθάσει τους 63,1 εκατομμύρια τόνους, 10% χαμηλότερη από πέρυσι. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως σε χαμηλότερες αποδόσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Όσον αφορά τους ελαιούχους σπόρους και τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες, η συνολική παραγωγή ελαιούχων σπόρων στην ΕΕ αναμένεται να φθάσει τους 28,4 εκατομμύρια τόνους, ελαφρά αύξηση 1% σε σύγκριση με το 2019/20. Αυτή η αύξηση υποστηρίζεται από την παραγωγή ελαιοκράμβης, η οποία αναμένεται να φθάσει τους 15,8 εκατομμύρια τόνους, αύξηση 3% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αλλά εξακολουθεί να είναι χαμηλή σε ιστορικό επίπεδο (15% κάτω από τον μέσο όρο των 5 ετών). Η παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, στα 4,5 εκατομμύρια τόνους για το 2020/21, αύξηση 10% σε σύγκριση με το 2019/20. Η κατανάλωση πρωτεϊνούχων καλλιεργειών αναμένεται επίσης να αυξηθεί κατά 5%, χάρη στη μεγαλύτερη χρήση στις ζωοτροφές και στην αύξηση της ζήτησης τροφίμων.
Η παραγωγή ζάχαρης ΕΕ + ΗΒ εκτιμάται σε 17,4 εκατομμύρια τόνους για το 2019/20, ελαφρώς χαμηλότερη από πέρυσι. Με τη χαμηλότερη παραγωγή, τη χαμηλότερη παγκόσμια ζήτηση και τη μείωση των παγκόσμιων τιμών, οι εξαγωγές παρέμειναν χαμηλές, προβλέποντας 0,8 εκατομμύρια τόνους. Για το 2020/21, η παραγωγή της ΕΕ (εκτός του ΗΒ) αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, από 16,2 σε 15,9 εκατομμύρια τόνους. Ωστόσο, η κατανάλωση αναμένεται να ανακάμψει, μετά από πτώση κατά τη διάρκεια των μέτρων περιορισμού του Covid-19.
Εξειδικευμένες καλλιέργειες
Οι εξαγωγές ελαιολάδου θα φτάσουν σε νέα ρεκόρ για το 2019/20, περίπου 820.000 τόνους. Στην ΕΕ, η αυξημένη παραγωγή στην Ιταλία και την Ελλάδα, καθώς και η συγκομιδή ρεκόρ στην Πορτογαλία, συνοδευόμενη από ισχυρές λιανικές πωλήσεις κατά το κλείδωμα, αναμένεται να στηρίξει μια συνολική αύξηση της κατανάλωσης κατά 3%. Αυτά τα στοιχεία θα πρέπει να συμβάλουν στη μείωση αποθεμάτων 17%. Επιπλέον, η συνολική παραγωγή ελαιολάδου της ΕΕ για το 2020/21 εκτιμάται ότι θα αυξηθεί και θα φτάσει πάνω από 2 εκατομμύρια τόνους, αύξηση 17% σε σύγκριση με το 2019/20.
Όσον αφορά τον τομέα των οπωροκηπευτικών, η παραγωγή μήλων στην ΕΕ προβλέπεται στους 11,5 εκατομμύρια τόνους για το 2020/21, 2% κάτω από τον μέσο όρο των 5 ετών. Η αγορά μήλων φαίνεται καλά ισορροπημένη, με τις μετοχές από το 2019/20 σχεδόν να ξεκαθαρίζονται Η κατανάλωση φρέσκων μήλων στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί στα 14,7 κιλά κατά κεφαλή, μείωση 8% σε σύγκριση με το 2019/20 όταν η κατανάλωση έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ.
Η παραγωγή πορτοκαλιών στην ΕΕ εκτιμάται σε λίγο πάνω από 6,2 εκατομμύρια τόνους για το 2019/20, 5% λιγότερο από το προηγούμενο έτος. Η συνολική κατανάλωση μειώνεται, κατά 2% χαμηλότερη από την προηγούμενη χρονιά. Ωστόσο, η κατανάλωση φρέσκων πορτοκαλιών αυξάνεται εις βάρος των μεταποιημένων. Το 2020/21, η παραγωγή προβλέπεται να αυξηθεί και να φθάσει τα 6,55 εκατομμύρια τόνους.
Γάλα και γαλακτοκομικά
Η συνολική συλλογή γάλακτος στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,4% το 2020, χάρη στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος, στις ευνοϊκές συνθήκες βοσκής έως τον Ιούλιο και σε προσιτές ζωοτροφές. Το κοπάδι γαλακτοκομικών προϊόντων αναμένεται να μειωθεί, κυρίως λόγω της αυξημένης σφαγής κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Το 2021, η παραγωγή γάλακτος στην ΕΕ θα μπορούσε να αυξηθεί στο 0,8%, λόγω της αύξησης της απόδοσης από τη μία πλευρά και της περαιτέρω μείωσης της αγέλης γαλακτοκομικών από την άλλη. Μετά το ξέσπασμα του Covid-19, οι άμεσες πωλήσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με την υψηλότερη ζήτηση για τοπικές τροφές και μικρές αλυσίδες εφοδιασμού.
Οι ανταγωνιστικές τιμές της ΕΕ για SMP, WMP και βούτυρο συνεχίζουν να υποστηρίζουν τις εξαγωγές της ΕΕ. Και για τα τρία από αυτά τα γαλακτοκομικά προϊόντα, η ζήτηση για εξαγωγές αυξάνεται το 2020, φθάνοντας σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα για το SMP (850.000 τόνους) και το βούτυρο (320.000 τόνους), υποστηρίζοντας την αύξηση της παραγωγής.
Η κατανάλωση τυριού στην ΕΕ εξακολουθεί να επηρεάζεται αρνητικά από το κλείσιμο της υπηρεσίας τροφίμων, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελαφρά μείωση 0,2% το 2020. Ωστόσο, οι εξαγωγές της ΕΕ αναμένεται να αυξηθούν κατά 5% με θετική παγκόσμια ζήτηση, με αποτέλεσμα αύξηση της παραγωγής κατά 0,7 %. Περαιτέρω προσαρμογές στις υπηρεσίες τροφίμων και το λιανικό εμπόριο θα βοηθήσουν την κατανάλωση να αυξηθεί κατά 0,5% το 2021. Αυτή η αύξηση, σε συνδυασμό με την αύξηση των εξαγωγών της ΕΕ, θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγής 0,5%.
Κρέας
Η παραγωγή βοείου κρέατος στην ΕΕ μειώθηκε για πρώτη φορά κατά 2,4% το πρώτο εξάμηνο του 2020 λόγω των μέτρων κλειδώματος Covid-19 και της χαμηλότερης ζήτησης από την υπηρεσία τροφίμων. Η ζήτηση έχει ανακάμψει με το άνοιγμα των εστιατορίων και του τουρισμού να αυξάνεται, οδηγώντας σε μια συνολική εκτιμώμενη μείωση της παραγωγής βοείου κρέατος 1,4%. Το 2021, εκτιμάται περαιτέρω μείωση 1,5% λόγω της μείωσης του μεγέθους του κοπαδιού σε ορισμένες χώρες της ΕΕ. Η κατανάλωση βοείου κρέατος προβλέπεται επίσης να μειωθεί κατά 2,1%, στα 10,4 κιλά κατά κεφαλή το 2020.
Όσον αφορά το χοιρινό κρέας , ενώ η παραγωγή μειώθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, οι ευνοϊκές τιμές, η επιστροφή της ζήτησης των καταναλωτών και οι πρόσφατες επενδύσεις συνέβαλαν στην αύξηση της παραγωγής τους τελευταίους μήνες.
Ωστόσο, η πρόσφατη ανακάλυψη της αφρικανικής πανώλης των χοίρων (ASF) στη Γερμανία, η οποία οδήγησε σε απαγορεύσεις εξαγωγής, θα επηρεάσει τη γερμανική, και ως εκ τούτου, την αγορά χοιρείου κρέατος στην ΕΕ. Η παραγωγή χοιρείου κρέατος αναμένεται να μειωθεί το 2020 και το 2021, αντίστοιχα κατά 0,5% και 1%. Η κατανάλωση προβλέπεται να μειωθεί κατά 1,1%, στα 32,8 κιλά κατά κεφαλή το 2020.
Η παραγωγή πουλερικών στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί το 2020 κατά 1%, υποστηριζόμενη από τη μετατόπιση της ζήτησης από άλλα κρέατα στα πουλερικά κατά το κλείσιμο. Το άνοιγμα των υπηρεσιών τροφίμων και η έντονη ζήτηση σε επίπεδο λιανικής συνέβαλαν περαιτέρω σε αυτήν την αύξηση. Ομοίως, προβλέπεται μέτρια αύξηση 1% για το 2021. Η κατανάλωση θα πρέπει επίσης να αυξηθεί το 2020, σημειώνοντας αύξηση 1,5%, φτάνοντας τα 23,7 kg κατά κεφαλήν.
Όσον αφορά το αιγοπρόβειο κρέας , η παραγωγή της ΕΕ μειώθηκε σημαντικά το πρώτο εξάμηνο του 2020 λόγω της χαμηλότερης ζήτησης από την υπηρεσία τροφίμων και την οικιακή κατανάλωση κατά τη διάρκεια των εορταστικών περιόδων και τις έντονες ελλείψεις εφοδιασμού. Συνολικά, η παραγωγή το 2020 και το 2021 θα μειωθεί αντίστοιχα κατά 3% και 2%, υποθέτοντας μικρότερα κοπάδια, λιγότερες προβατίνες και στάσιμη εγχώρια ζήτηση. Η κατανάλωση αναμένεται να μειωθεί το 2020 κατά 4%, στα 1,3 κιλά κατά κεφαλή.
