Δημοσθένης Παπαμάρκος, Θόδωρος Τερζόπουλος, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Γιώργος Λούκος, Γιώργος Λάνθιμος, Μηνάς Χατζησάββας είναι τα πρόσωπα που απασχόλησαν τα ΜΜΕ και μπήκαν δικαιωματικά στην ατζέντα του πολιτισμού της χρονιάς που πέρασε.

Δημοσθένης Παπαμάρκος

Το αίμα της λογοτεχνίας

Αν δεν έχετε μάθει ακόμα τι σημαίνει «Γκιακ» στα αρβανίτικα, μάλλον χάσατε το λογοτεχνικό πρόσωπο της χρονιάς, αν και μπορείτε να επανορθώσετε.

Η συλλογή διηγημάτων του 32χρονου Δημοσθένη Παπαμάρκου από τις εκδόσεις «Αντίποδες» επιβλήθηκε αστραπιαία σε κριτικούς και αναγνώστες με ωμές ιστορίες αίματος, βίας και εκδίκησης που διηγούνται κάτι διαλυμένοι βετεράνοι της μικρασιατικής εκστρατείας.

Σε μια ντοπιολαλιά να την πιεις στο ποτήρι. Σαν αυτήν που άκουγε ο συγγραφέας στην πατρίδα του, τη Μαλεσίνα. Ολοι οι συσχετισμοί με τους πολέμους τού σήμερα, νόμιμοι. Γιατι «γκιακ» σημαίνει «νόμος του αίματος».

Θόδωρος Τερζόπουλος

Από Ρωσία μέχρι Αμερική

Ο Θόδωρος Τερζόπουλος άνοιξε και έκλεισε τη χρονιά με δύο μεγάλες παραστάσεις αρχαίου δράματος σε Ρωσία και Αμερική. Τον Ιανουάριο με τις «Βάκχες» του Ευριπίδη εγκαινίασε στη Μόσχα ένα ιστορικό θέατρο, το «Electrotheatre Στανισλάφσκι».

Εκεί που λειτούργησε το στούντιο όπερας του μεγάλου ηθοποιού, σκηνοθέτη και θεωρητικού του θεάτρου, συνιδρυτή με τον Βλαντιμίρ Ντάντσενκο του Θεάτρου Τέχνης της Μόσχας. Τον Οκτώβριο πάλι, στο Wilma Theater της Φιλαντέλφια, στο πλαίσιο του γιγαντιαίου πρότζεκτ «Αταφοι νεκροί» παρουσίασε μια αντιρατσιστική Σοφόκλεια «Αντιγόνη», με την ηρωίδα να βγαίνει μέσα από τα γκέτο.

Στον ρόλο η Αφροαμερικανή ηθοποιός και τραγουδίστρια Τζένιφερ Νίκι Κίντγουελ. Η παράσταση παίχτηκε για 40 sold out παραστάσεις και αποθεώθηκε.

Μιχαήλ Μαρμαρινός

Εφερε τους Γιαπωνέζους

Η καλύτερη στιγμή στο Φεστιβάλ Επιδαύρου ήταν η παράσταση του ιαπωνικού Θεάτρου Νο με τη ραψωδία λ της ομηρικής Οδύσσειας σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.

Μια παράσταση στο αυστηρό τυπικό και τους αρχαίους κώδικες που τηρεί με ευλάβεια επί αιώνες ο ιστορικός θίασος και που ο υπερτιτλισμός της (στην έξοχη μετάφραση του Δ. Μαρωνίτη) όχι μόνο δεν αποξένωσε τον Ελληνα θεατή, αλλά αντίθετα αύξησε το ενδιαφέρον και τη συγκίνησή του.

Αλησμόνητη και η Επίκληση προς τον ήλιο από τον θίασο τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας. Πάρα πολλοί θεατές, ξενυχτισμένοι ή έχοντας βάλει αφύπνιση στις 5 το πρωί, έσπευσαν στο αρχαίο θέατρο για να παρακολουθήσουν ένα μοναδικό γεγονός.

Μηνάς Χατζησάββας

Σύμφωνο ελευθερίας

Και μόνο με τον θάνατό του ο Μηνάς Χατζησάββας, τόσο σπουδαίος και αγαπητός ηθοποιός που ήταν, θα σημάδευε τη χρονιά που φεύγει. Του έμελλε όμως να γίνει σύμβολο της φωτεινής Ελλάδας που δεν χωρίζει τους πολίτες ανάλογα με τη σεξουαλική τους ταυτότητα και δεν στοιχίζεται με τα κηρύγματα μίσους των παπάδων. Το πάθος με το οποίο ο σύντροφός του Κώστας Φαλελάκης ζήτησε πάνω από τη σορό του να ψηφιστεί επιτέλους το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια και η δημοσιότητα που πήρε η τολμηρή πράξη του ίσως να έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ιστορική εκείνη μέρα για την ελληνική Βουλή. Κι ας έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας.

Γιώργος Λούκος

Παρελθόν

Ο Γιώργος Λούκος παύθηκε τελικά από καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Φεστιβάλ δύο μέρες πριν εκπνεύσει η χρονιά. Μετά την αποκάλυψη από την «Εφ.Συν.» πορίσματος οικονομικού ελέγχου για ζημιά που προκάλεσε το Φεστιβάλ στο Δημόσιο ύψους 2.735.762,54 ευρώ, ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς αποφάσισε ότι «ο πρόεδρος της Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε. δεν είναι δυνατό να παραμείνει επικεφαλής του δημόσιου οργανισμού, όσο εκκρεμεί η δικαστική διερεύνηση της υπόθεσής του».

Υπόψη ότι έχει ασκηθεί ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος εις βάρος του Γιώργου Λούκου και συγχρόνως η υπόθεση διερευνάται από τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή.

Το θέμα προκάλεσε αναταραχή στον καλλιτεχνικό και δημοσιογραφικό κόσμο (υπογραφές υπέρ του Γ. Λούκου) και έφτασε ώς τον πρωθυπουργό. Ο υπουργός πήρε μια δύσκολη απόφαση, όπως τη χαρακτηρίζει, και δηλώνει «βέβαιος ότι οι πολλοί φίλοι του Φεστιβάλ θα κατανοήσουν ως πολίτες την αναγκαιότητά της».

Γιώργος Λάνθιμος

Ο «Αστακός» της απογείωσης

Δεν είναι τόσο οι σπουδαίες διακρίσεις (το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στις Κάνες), δεν είναι η απίστευτη δημοσιότητα που πήρε ο «Αστακός» και έγινε ο Γιώργος Λάνθιμος ακόμα πιο διάσημος, ακόμα πιο υπολογίσιμη μονάδα στο παγκόσμιο σινεμά.

Είναι που φέτος έσπασε, επιτέλους, και ο πάγος που τον χώριζε από τoυς συμπατριώτες του. Που βλέπουν με μανία Παπακαλιάτη, αλλά στον «Κυνόδοντα» και στις «Αλπεις» του τα είχαν στυλώσει. Ε, τον «Αστακό» (μεταξύ μας, και τον Κόλιν Φάρελ) τον είδαν γύρω στις 66 χιλιάδες θεατές.

Ξεφοβήθηκαν. Ναι, το greek weird cinema μπορεί να σε κάνει να γελάσεις και να συγκινηθείς.

efsyn.gr