Η γενετική ποικιλία στους πληθυσμούς των ζώων παρέχει επίσης την πρώτη ύλη τόσο για την εξέλιξη μέσω της φυσικής επιλογής, ανταποκρινόμενη στις μεταβαλλόμενες συνθήκες όσο και για τα προγράμματα γενετικής βελτίωσης που διαχειρίζεται ο άνθρωπος. Είναι ζωτικής σημασίας τόσο για τις προσπάθειες αύξησης της παραγωγής όσο και για την προσαρμογή των πληθυσμών των ζώων σε προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, οι αναδυόμενες ασθένειες και οι πιέσεις στις ζωοτροφές και τους υδάτινους πόρους.

Η γενετική των ζώων είναι ένας από τους πυλώνες της ανάπτυξης των ζώων (παράλληλα με την υγεία των ζώων, τη διατροφή των ζώων και θέματα κτηνοτροφίας όπως η στέγαση). Πρόκειται για ένα ευρύ πεδίο, που κυμαίνεται από τον χαρακτηρισμό έως τη διατήρηση στη γενετική βελτίωση και περιλαμβάνει δράσεις σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση των πληθυσμών των ζώων και των περιβαλλόντων παραγωγής τους για τον προσδιορισμό της τρέχουσας κατάστασής τους και τον εντοπισμό ισχυρών δυνατοτήτων που μπορούν να ενισχυθούν και αδυναμιών που πρέπει να ξεπεραστούν, για παράδειγμα μέσω προγράμματος γενετικής βελτίωσης. Μπορεί επίσης να συμβάλει στην ενημέρωση των στρατηγικών διατήρησης.

Η διατήρηση των γενετικών πόρων των ζώων αναφέρεται στα μέτρα που λαμβάνονται για την πρόληψη της απώλειας γενετικής ποικιλότητας στους πληθυσμούς των ζώων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των φυλών από την εξαφάνιση. Μπορεί να περιλαμβάνει τόσο τη διατήρηση των ζωντανών πληθυσμών όσο και την κρυοσυντήρηση (διατήρηση κατά την κατάψυξη σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες) υλικού όπως σπέρμα ή έμβρυα.

• Η γενετική βελτίωση (ζωική αναπαραγωγή) βασίζεται στην αρχή ότι τα προϊόντα (γάλα, κρέας, μαλλί κ.λπ.) και οι υπηρεσίες (π.χ. μεταφορές, βυρσοδεψία ή πολιτιστικές υπηρεσίες) που παρέχονται από τα ζώα είναι συνάρτηση των γονιδίων τους και των περιβαλλοντικών επιρροών είναι εκτεθειμένοι σε. Η βελτίωση μπορεί να επιτευχθεί επιλέγοντας γενετικά ανώτερα ζώα ως γονείς της επόμενης γενιάς. Ως "γενετικά ανώτερη" νοείται η ανώτερη από πλευράς συγκεκριμένου συνόλου χαρακτηριστικών, τα οποία συνήθως περιλαμβάνουν την παραγωγικότητα στις περιβαλλοντικές συνθήκες που αναμένονται στο μέλλον, αλλά θα πρέπει επίσης να εξετάζει χαρακτηριστικά όπως η γονιμότητα, η αντοχή στις ασθένειες ή η μακροζωία που σχετίζονται με το κόστος παραγωγής.

Από τα μέσα του εικοστού αιώνα, οι προσπάθειες γενετικής βελτίωσης επικεντρώθηκαν σε έναν πολύ μικρό αριθμό φυλών παγκοσμίως, συχνά χωρίς να ληφθεί υπόψη ο τρόπος με τον οποίο τα τοπικά περιβάλλοντα παραγωγής επηρεάζουν την ικανότητα των ζώων να επιβιώνουν, να παράγουν και να αναπαράγουν.

Το ήξερες;

• Υπάρχουν 800 φυλές βοοειδών στον κόσμο, καθένα με διαφορετικά πολύτιμα χαρακτηριστικά
• Πάνω από 600 εκατομμύρια φτωχοί άνθρωποι εξαρτώνται από τις δραστηριότητες που συνδέονται με την κτηνοτροφία για την επιβίωσή τους
• 99 φυλές αναφέρθηκαν ότι εξαφανίστηκαν μεταξύ του 2000 και του 2014

Τι είναι η γενετική των ζώων

Η γενετική είναι η μελέτη των γονιδίων και των επιδράσεών τους στους ζώντες οργανισμούς. Η πληροφορία στα γονίδια ενός οργανισμού παρέχει ένα βιολογικό σχέδιο για την εμφάνισή του, τη λειτουργία και την επιβίωσή του και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις ομοιότητες και τις διαφορές του με άλλους οργανισμούς.

Επομένως, η γενετική των ζώων είναι ένας κρίσιμος παράγοντας που επηρεάζει την παραγωγή και την υγεία των ζώων. Η Μονάδα Παραγωγής και Γενετικής των Ζώων οδηγεί τις δραστηριότητες του FAO στη στήριξη των χωρών στη διαχείριση της γενετικής των ζωικών πληθυσμών τους.

Τι είναι οι ζωικοί γενετικοί πόροι

Οι γενετικοί πόροι είναι γενετικό υλικό πραγματικής ή δυνητικής αξίας, είτε ενσωματώνεται σε ζώντα ζώα είτε σε υλικό όπως κρυοσυντηρημένο σπέρμα ή έμβρυα. Τα ζώα περιλαμβάνουν όλα τα ζωικά είδη που χρησιμοποιούνται ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τρόφιμα και γεωργία και οι πληθυσμοί σε κάθε ένα από αυτά, δηλαδή όλα τα είδη ζώων, συμπεριλαμβανομένων των θηλαστικών και των πτηνών.

Οι πληθυσμοί ειδών ζωικού κεφαλαίου περιλαμβάνουν γενικά έναν αριθμό υποπληθυσμών που αναφέρονται ως φυλές. Σύμφωνα με τον ορισμό που χρησιμοποιείται από τον FAO, μια φυλή είναι "είτε μια υποειδική ομάδα εγχώριων ζώων με καθορισμένα και αναγνωρίσιμα εξωτερικά χαρακτηριστικά που επιτρέπουν την διαχωρισμό της με οπτική εκτίμηση από άλλες ομοίως οριζόμενες ομάδες εντός του ιδίου είδους είτε ομάδα για την οποία και / ή ο πολιτιστικός διαχωρισμός από φαινοτυπικά παρόμοιες ομάδες οδήγησε στην αποδοχή της ξεχωριστής ταυτότητάς του".

Οι γενετικοί πόροι των ζώων παρέχουν κρίσιμες επιλογές για την αειφόρο ανάπτυξη του τομέα της κτηνοτροφίας, είτε πρόκειται για αύξηση της παραγωγής τροφίμων, είτε για μετριασμό και προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος είτε για την προαγωγή της προσφοράς ευρέος φάσματος υπηρεσιών οικοσυστήματος.
Η διάβρωση των παγκόσμιων ζωικών γενετικών πόρων επιταχύνθηκε τις τελευταίες δεκαετίες ως συνέπεια των ραγδαίων αλλαγών που επηρεάζουν τα συστήματα ζωικής παραγωγής.

Κατάσταση των φυλών του κόσμου

Οι 8 πρώτες ανέφεραν απειλές για τους γενετικούς πόρους των ζώων

Οφέλη και απειλές για τους γενετικούς πόρους των ζώων

Οφέλη

Οι πληθυσμοί των ζώων ή οι ζωικοί γενετικοί πόροι για τη διατροφή και τη γεωργία (ANGR) παρέχουν κρίσιμες επιλογές για την αειφόρο ανάπτυξη της ζωικής παραγωγής. Οι διάφοροι ζωικοί γενετικοί πόροι παρέχουν την ικανότητα προσαρμογής και ανθεκτικότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής, των αναδυόμενων ασθενειών, των πιέσεων στις ζωοτροφές και των υδάτινων πόρων και της μετατόπισης των αναγκών της αγοράς. Ωστόσο, οι πόροι αυτοί συχνά υποβάλλονται σε κακή διαχείριση και απειλούνται. Οι προσπάθειες για τη βιώσιμη διαχείριση τους πρέπει να ενισχυθούν επειγόντως.

Απειλές

Το ποσοστό των παγκόσμιων φυλών που ταξινομούνται ως απειλούμενα με εξαφάνιση αυξήθηκε από 15% σε 17% μεταξύ του 2005 και του 2016. Περίπου 58% των φυλών κατατάσσονται ως άγνωστοι κίνδυνοι, επειδή δεν έχουν αναφερθεί πρόσφατα δεδομένα για τον πληθυσμό. Επομένως, ο αριθμός των φυλών που βρίσκονται σε κίνδυνο είναι πιθανό να υποτιμηθεί. Η παρακολούθηση των τάσεων του πληθυσμού αποτελεί προϋπόθεση για την άμεση και αποτελεσματική δράση για την προστασία των φυλών από την εξαφάνιση. Η διάβρωση της ποικιλίας εντός της φυλής μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα ακόμα και σε φυλές των οποίων το συνολικό μέγεθος του πληθυσμού παραμένει μεγάλο. Η δράση για την αποτροπή της απώλειας ποικιλίας ζώων θα είναι πιο αποτελεσματική εάν κατανοηθούν καλά οι παράγοντες που οδηγούν στον γενετικό κίνδυνο διάβρωσης και εξαφάνισης.

Τι χρειάζεται να γίνει

Η παρακολούθηση των τάσεων στο μέγεθος, τη δομή και τη διανομή των πληθυσμών φυλών πρέπει να βελτιωθεί ως βάση για τον εντοπισμό των φυλών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν και για την ιεράρχηση των δραστηριοτήτων διατήρησης.

Οι απειλές για τους γενετικούς πόρους των ζώων πρέπει να εντοπίζονται καλύτερα και οι πιθανές επιπτώσεις τους να αξιολογούνται καλύτερα, ώστε να μπορούν να ληφθούν μέτρα για την καταπολέμησή τους ή για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου που ενέχουν για την ποικιλομορφία.