το φοβερό προσκύνημα του ταξιάρχη Μιχαήλ Λέσβου
Φωτεινή Τσιτσώνη-Καβάγια Εκπαιδευτικός
Στην 7η Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε το 787 μ. Χ., στη Νίκαια της Βιθυνίας, από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο και τη μητέρα του Ειρήνη την Αθηναία, καταδικάστηκε η Εικονομαχία και αποφασίστηκε να αποδίδουμε οι χριστιανοί τιμές στους Αγγέλους, όπως και στους Αγίους. (Παρά τις αποφάσεις βέβαια, της Οικουμενικής Συνόδου, η Εικονομαχία έμελλε να ταλαιπωρήσει Εκκλησία και Αυτοκρατορία πάνω από έναν αι., ως το 843 μ. Χ., ως την τελική αναστήλωση των Εικόνων από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα και τον ανήλικο γιο της Αυτοκράτορα Μιχαήλ).
Οι στρατιές των Αγγέλων, εννέα τον αριθμό (Άγγελοι, Αρχάγγελοι, Αρχές, Εξουσίες Δυνάμεις, Κυριότητες, Θρόνοι, Χερουβείμ, Σεραφείμ), έχουν αρχιστρατήγους τους αρχαγγέλους, Μιχαήλ και Γαβριήλ, που τη μνήμη τους γιορτάζει η Εκκλησία μας στις 8 Νοεμβρίου.
Συχνές είναι οι παρουσίες τους στον ανθρώπινο κόσμο, «φύλακες των ανθρώπων», παρήγοροι και προστατευτικοί στις δύσκολες ώρες του Ελληνισμού.
Ο Γαβριήλ, είναι ο κατ’ εξοχήν αγγελιοφόρος των εντολών του Θεού και ο Μιχαήλ, στρατηγός των ουρανίων ταγμάτων, άγγελος ψυχοπομπός, εκτελεστής των εντολών του Υψίστου.
Οι Άγγελοι ήταν πάντα σεβαστοί και καλόδεχτοι απ’ τους ανθρώπους, με το αίσθημα της καλής αγγελίας και των ευεργετικών τους δυνατοτήτων από το Θεό.
Πνεύματα άυλα και αόρατα, ασυγκρίτως ανώτερα απ’ τον άνθρωπο και κατώτερα του Θεού, που τα δημιούργησε πριν από τη δημιουργία του υλικού κόσμου, που έργο τους είναι να αναγγέλλουν το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους, να Τον υμνολογούν και να Τον δοξάζουν.
Οι αγιογραφικές τους παραστάσεις, τους παριστάνουν με παρθενικό, πανέμορφο πρόσωπο, συνταυτισμένο με το φως του Ήλιου και της αυγής.
Επικράτησε έτσι να ονομάζει ο λαός « αγγελικό» το πρόσωπο με τα όμορφα χαρακτηριστικά, «αγγέλους», τους καλοσυνάτους ανθρώπους, «αγγελοκάμωτα», «αγγελόμορφα», «αγγελούδια», τα μικρά παιδιά.
Ο Ταξιάρχης Αρχάγγελος Μιχαήλ, τιμάται σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας.
Ένα φοβερό προσκύνημά του υπάρχει στο πανέμορφο αιγαιοπελαγίτικο νησί της Λέσβου.
Άγιος πολεμιστής, που κρατάει στο χέρι σπάθα, που κατά την τοπική παράδοση, όταν γίνεται πόλεμος, ο Ταξιάρχης Μιχαήλ φεύγει από την εκκλησιά του και πολεμάει με τους δικούς μας, όπως έγινε και το καλοκαίρι του 1974, όταν ο Αρχάγγελος εξαφανίστηκε για αρκετές ημέρες απ’ την εικόνα του και βρέθηκε στην Κύπρο βοηθώντας τους Έλληνες στρατιώτες. Οι Λέσβιοι του χρωστάνε την απελευθέρωσή τους το 1912, την ημέρα της γιορτής του από τους Τούρκους.
Χιλιάδες είναι οι προσκυνητές που συρρέουν στο νησί της Λέσβου, στο Μανταμάδο, όπου και το ιερό προσκύνημα του Ταξιάρχη Μιχαήλ, με την ανάγλυφη και φοβερή εικόνα του, όχι μόνο την περίοδο της γιορτής του αλλά και ολόκληρο το χρόνο.
Η περιοχή Μανταμάδο, προφανώς πήρε την ονομασία της από την τούρκικη λέξη μαντάς, που σημαίνει βόδι, αφού παλιά, πραγματικά ήταν μια κτηνοτροφική περιοχή, όπου εκτρέφονταν βοοειδή, παράλληλα όμως και ελαιοπαραγωγική, όπου γινόταν κατεργασία του ξύλου της ελιάς, του ευλογημένου δέντρου του νησιού, με το οποίο ξύλο κατασκεύαζαν ειδικοί τεχνίτες διάφορα αντικείμενα, ενώ επιπλέον στο νησί ανθούσε και η αγγειοπλαστική τέχνη.
Εκεί, δυο φορές το χρόνο, στις 8 Νοεμβρίου, ημέρα των Αρχαγγέλων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ, αλλά και τη δεύτερη Κυριακή του Πάσχα, την Κυριακή των Μυροφόρων, διαδραματίζονται και ζωντανεύουν σκηνές έντονου θρησκευτικού ενθουσιασμού, που καταδεικνύουν την ευλάβεια της χριστιανικής ψυχής.
Από το ναό αυτό ξεχύνεται μια πραγματικά θεϊκή ακτινοβολία, που ξεπερνάει τα όρια του νησιού και απλώνεται και στην πιο απόμακρη γωνιά της ελληνικής Γης, αφού οι προσκυνητές προέρχονται από όλα τα μέρη της πατρίδας μας και όχι μόνο!
Κι ο κάθε μακρινός προσκυνητής, νησιώτης ή στεριανός, εκμηδενίζοντας τη μακρινή απόσταση, ελπίζοντας στη χάρη του Αγίου, θαλασσοδαρμένος πολλές φορές, φτάνει εκεί ταπεινά και ευλαβικά, να γευτεί έστω και μια σταγόνα χαράς και ελπίδας, παρακαλώντας για το πρόβλημά του!
Γύρω στον 9ο και 10ο αι., το Αιγαίο περιτριγυριζόταν από άρπαγες Σαρακηνούς κουρσάρους, μουσουλμάνους ισπανοαραβικής προέλευσης, που είχαν καταστεί η φοβέρα και η συμφορά των παραλίων οικισμών του νησιού, αλλά κι όλων των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης.
Δεν είχαν όσιο και ιερό και η μόνη τους ευχαρίστηση ήταν το πλιάτσικο και η εξόντωση του ανθρώπινου δυναμικού. Τα νησιά μας τότε γνώρισαν απ’ αυτούς την πιο μεγάλη συμφορά και ερήμωση.
Στόχος τους και η Λέσβος. Εκεί τους τραβούσε η πλούσια ΓΗ της, τα αρχοντικά της με τα πολίτικα και βενετσιάνικα ασημικά και χρυσαφικά, το αναπτυγμένο εμπόριο των κατοίκων της.
Το Βυζάντιο εκείνη την εποχή δεν μπορούσε ν’ αντιδράσει και να τους χτυπήσει, επειδή ασχολιόνταν με τους εχθρούς που το τριγύριζαν. Οι Σαρακηνοί, στις δόξες τους! Κανέναν δε φοβούνταν. Τα νησιά τα θεωρούσαν τσιφλίκια τους και όποτε ήθελαν έβαζαν πλώρη γι’ αυτά. Έκλεβαν, σκότωναν, ερήμωναν και γέμιζαν τα καράβια τους από σκλάβους για τα σκλαβοπάζαρα και τις αγορές της Ανατολής.
Στην τοποθεσία της Λέσβου «Λεσβάδος», υπήρχε μοναστήρι των Ταξιαρχών, όπου μόναζαν 18 μοναχοί. Το είχαν οχυρωμένο πολύ καλά για να αποκρούουν τις επιθέσεις των πειρατών με τείχη και πύργο, που σώζεται ως σήμερα.
Επειδή οι μοναχοί είχαν καταφέρει αρκετές φορές να απωθήσουν τις επιθέσεις τους, ο αρχιπειρατής Σιρχάν, που επί των ημερών του η Λέσβος γνώρισε τη χειρότερη ερείμωση, πεισμωμένος και θυμωμένος, έταξε ως σκοπό της ζωής του να λεηλατήσει και να κάψει το μοναστήρι .
Πλησίαζε η μεγάλη γιορτή του Πάσχα και οι μοναχοί ασχολούνταν με τις κατανυκτικές ακολουθίες της Μ. Τεσσαρακοστής και τις προετοιμασίες για τη γιορτή και δεν πρόσεχαν όσο έπρεπε τη φύλαξη του μοναστηριού.
Ο Σιρχάν, διατάζει το τσούρμο του να ερημώσει το μοναστήρι των Ταξιαρχών, τάζοντας σε όλους τους πειρατές ό,τι πλιατσικολογήσουν να είναι δικό τους, εκτός απ’ το «χρυσό ποτήρι», που λειτουργούσαν οι καλόγεροι, για να πίνει το κρασί του!
Πλησίασαν, λοιπόν, το μοναστήρι οι Σαρακηνοί, καιροφυλαχτώντας την κατάλληλη στιγμή να εισβάλλουν κι όταν το σήμαντρο της Μονής χτύπησε για την ορθρινή λειτουργία και οι μοναχοί συγκεντρώθηκαν στο ναό, οι πειρατές σαν «δαίμονες της κόλασης» όρμησαν, και, πριν προλάβουν ν’ αντιδράσουν εκείνοι, πέθαναν σφαγμένοι απ’ τους μπαλντάδες των Σαρακηνών!
Ο Γαβριήλ, ένας δόκιμος καλόγερος ήταν ο μόνος που αντέδρασε, αναρριχώμενος στη σκεπή της εκκλησίας για να σωθεί , αλλά και ο μόνος που διασώθηκε κατά τρόπο θαυμαστό απ’ το Αρχάγγελο Μιχαήλ!
Ο μοναχός δεν κατόρθωσε να ξεφύγει από τα μάτια των πειρατών, που άρχισαν ν’ ανεβαίνουν τη σκεπή με σκάλες για να τον φτάσουν, αλλά ταυτόχρονα μια δυνατή βουή ακούστηκε, ενώ άρχισε να φυσάει άνεμος δυνατός. Τότε, αυτοί ένιωσαν πως βρίσκονται σ’ ένα πέλαγος φουρτουνιασμένο, ενώ, πάνω στ’ ασπρισμένα του κύματα φαινόταν ένας αγριωπός στρατιώτης πελώριος, που, κρατώντας σπάθα, πετούσε φωτιά, κι έτρεχε καταπάνω τους!
Οι Σαρακηνοί όπου φύγει φύγει για να γλιτώσουν!
Ο μοναχός βλέποντας το μεγάλο αυτό θαύμα μπροστά στα μάτια του που τον έσωσε, έχοντάς τα χαμένα, κατέβηκε από τη σκεπή και τα ’χασε ακόμα περισσότερο όταν βρέθηκε στο χώρο του ναού ανάμεσα στα νεκρά των συντρόφων του σώματα!
Συγκεντρώνοντας με πολλή μεγάλη προσπάθεια, ευλάβεια και προσοχή το άγιο αίμα τους σε πήλινη λεκάνη και ανακατεύοντάς το με χώμα άσπρο και ψιλό, έφτιαξε ένα ροδόχρωμο πηλό, με τον οποίο σχημάτισε τη φοβερή μορφή του Αρχαγγέλου, όπως την είχε δει μπροστά του στη σκεπή της Μονής, ζητώντας τη βοήθειά του!
Εκατοντάδες χρόνια μετά από το συμβάν αυτό, η ανάγλυφη αυτή και πολλή θαυματουργή εικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ, παραμένει αναλλοίωτη στη Μονή του Μανταμάδου κάνοντας αμέτρητα θαύματα, που έχουν να διηγούνται οι πιστοί που με ευλάβεια και πίστη ζητούν τη βοήθειά του.
Το έτος 1955 σ’ ένα από τα κελιά του μοναστηριού, διέμενε μια ευσεβής μοναχή, η Βασιλική, που πολλές φορές είχε οραματιστεί τον Ταξιάρχη. Σ’ ένα απ’ τα οράματά της είδε πως κάτω απ’ την Αγία Τράπεζα του ναού υπήρχε ένα φιλντισένιο κασελάκι. Το πήρε και ανοίγοντάς το διαπίστωσε με μεγάλη συγκίνηση και έκπληξη ότι μέσα σ’ αυτό υπήρχαν κομμάτια από υφάσματα ματωμένα και οστά.
Κανείς δε γνωρίζει ούτε και σήμερα πώς βρέθηκαν όλα αυτά κάτω από την Αγία Τράπεζα. Το βέβαιο όμως είναι ότι τα οστά είναι του μοναχού Γαβριήλ, που έφτιαξε την εικόνα και τα ματωμένα υφάσματα των μοναχών μαρτύρων, κατά πώς οραματίστηκε η μοναχή Βασιλική.
Σήμερα, το κουβούκλιο αυτό βρίσκεται στην πρόθεση του ιερού ναού, στο ιερό, μαρτυρώντας την παράδοση της πίστης και της θρησκείας μας στο πέρασμα των αιώνων, όπως άλλωστε καταμαρτυρείται και από τα άπειρα θαύματα του Γοργοεπήκοου Ταξιάρχη!
Αξίζει ακόμα να αναφέρουμε πως ο προσκυνητής του μοναστηριού του Μανταμάδο, έχει την ευκαιρία και την τύχη να θαυμάσει με ευλάβεια και δυο αντικείμενα μεγίστης ιστορικής αξίας. Πρόκειται για το Σάκκο και το Πετραχήλι του Αγίου Γρηγορίου του Ε΄, του Εθνομάρτυρα, που απαγχονίστηκε από τους Τούρκους στην πύλη του Πατριαρχείου στο Φανάρι, το Πάσχα του 1821, σε αντίποινα του ξεσηκωμού των Ελλήνων.
Αυτά τα ιερά κειμήλια έφτασαν στον ιερό ναό του Μανταμάδου από έναν ντόπιο ιεράρχη, το Μητροπολίτη Σερρών και Μυτιλήνης, Πορφύριο, που υπήρξε διάκονος και Πρωτοσύγκελος του Πατριάρχη Γρηγορίου και του οποίου ο τάφος βρίσκεται πίσω απ’το ναό του μοναστηριού.
Αρχάγγελοι! Κοντά στο φως της θεότητας όλοι τους, φώτα κι αυτοί θεία και άυλα, μεσίτες και μεσολαβητές για εμάς στο Θεό. Ας τους επικαλούμαστε πάντα!
agrinionews.gr
