Ο ιστορικός ερευνητής-συγγραφέας Φώτης Γιγκλάς μας εξηγεί πότε έγινε η επανάσταση του 1821 και γιατί εορτάζεται την 25η Μαρτίου.
Η 25η Μαρτίου καθιερώθηκε ως εθνική γιορτή, στις 15 Μαρτίου του 1838 με διάταγμα του βασιλιά Όθωνα. Την πρόταση για την καθιέρωση του εορτασμού την είχε κάνει ο Υπουργός επί των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Παιδείας, Γεώργιος Γλαράκης.
Ο βασιλιάς Όθωνας καθιέρωσε την εθνική εορτή την 25η Μαρτίου, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
Ο πρώτος εορτασμός της εθνικής επετείου έγινε στις 18 Μαρτίου. Εκείνη την ημέρα 21 κανιοβολισμοί σηματοδότησαν την αρχή του εορτασμού.
Το ραντεβού του κόσμου δόθηκε στην Πλατεία του Παλατιού, όπου ο Δήμος Αθηναίων είχε στήσει ένα τρόπαιο και γύρω του στήθηκε ένα τρικούβερτο γλέντι μέχρι πρωίας, όπως έγραψαν οι εφημερίδες της εποχής.
Την παράσταση έκλεψε μία ηλικιωμένη κυρία, ονόματι Λέκκα, η οποία θέλησε να σύρει πρώτη το χορό «Σταματήσατε, παιδιά μου, εις εμέ ανήκει ν’ αρχίσω τον χορό, διότι εις αυτό το έδαφος πρόσφερα δύω ανδρείους αδελφούς και τον μοναχόν υιό μου».
Πότε ξεκίνησε η επανάσταση
Η επανάσταση δεν ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου αλλά λίγες ημέρες νωρίτερα, στην Πελοπόννησο. Στις 21 Μαρτίου ξεκίνησε η πολιορκία των Καλαβρύτων από τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους. Είναι η πρώτη πολεμική ενέργεια της Επανάστασης η οποία έληξε νικηφόρα μετά από πέντε ημέρες. Στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τη συνεπικουρία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη κατέλαβαν την Καλαμάτα και με διακήρυξή τους έκαναν γνωστό στη διεθνή κοινότητα ότι οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν.
Την ίδια ημέρα, οι άνδρες του Αντρέα Λόντου έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο), ενώ επαναστατικός αναβρασμός επικρατούσε και στην Πάτρα. Από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό το Άγιο Όρος αναχώρησε ο Σερραίος έμπορος, Εμμανουήλ Παππάς, προκειμένου να ξεκινήσει την Επανάσταση στη Μακεδονία. Το άσχημο τελος των ηρώων του 1821.
Το άσχημο τελος των ηρώων του 1821
Το ότι γιορτάζουμε ελεύθεροι το χρωστάμε σε όλους εκείνους και εκείνες που πολέμησαν με θάρρος τον εχθρό!
Δυστυχώς όμως πολλοί ήρωες του 1821 είχαν πολύ άσχημο και άδοξο τέλος.
Ο Νικηταράς πέθανε τυφλός και παραπεταμένος.
Ο Ανδρούτσος δολοφονήθηκε από Έλληνες οι οποίοι τον ζήλευαν για τα κατορθώματά του.
Η Μπουμπουλίνα δολοφονήθηκε από σπετσιώτικη οικογένεια.
Η Δόμνα Βιζβίζη έδωσε τα πάντα για την επανάσταση αλλά, πέθανε πάμφτωχη .
Η Μαντώ Μαυρογένους το ίδιο. Χιλιάδες γνωστοί αλλά και άγνωστοι ήρωες πέθαναν κυριολεκτικά στην ψάθα.
Τον Γέρο του Μοριά, οι Έλληνες τον είχαν κλείσει μέσα σε μια σπηλιά. Φυλακή Κολοκοτρώνη:
Δυστυχώς κάποια πράγματα πρέπει να λέγονται ώστε να τα θυμόμαστε ώστε να μην τα δούμε να επαναλαμβάνονται ξανά. Η Ελλάδα είναι μια χώρα μεγάλων ηρώων αλλά και μεγάλων προδοτών. Το συμφέρον και η ζήλια σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά το γενικό συμφέρον της χώρας.
Οι Έλληνες πρέπει να είναι ενωμένοι και όχι διαιρεμένοι σε κόμματα και ομάδες γιατί όταν ο λαός δεν είναι ενωμένος, συμβαίνουν πολύ άσχημα πράγματα.
Σε μια επισκεψή μου στο Αγιο Ορος ενας μοναχός μου είπε το εξής αξιοσημείωτο: "Δεν ζούμε σε χώρα σεισμογενή. Τα κόκαλα των προγόνων μας είναι αυτά που τρίζουν"
Συμπέρασμα:
Καλές οι γιορτές και οι παρελάσεις αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι οι ήρωες του 21’ σε πολλές περιπτώσεις προδόθηκαν, δολοφονήθηκαν, αδικήθηκαν και τέλος, πέθαναν στην ψάθα.