Σε απόσταση αναπνοής από τον Αχελώο και την τεχνητή λίμνη Στράτου, βρίσκεται η Σπολάιτα που αγναντεύει γαλήνια το απέραντο γαλάζιο…
Ακριβώς δίπλα στον Αχελώο και στην τεχνητή λίμνη Στράτου, δεσπόζει πάνω σε ένα λόφο το καταπράσινο χωριό, η Σπολάιτα, που διαθέτει ένα μοναδικό «μπαλκόνι» προς τον ποταμό και προς τα βουνά του Ξηρομέρου με το μάτι γενικά να «χάνεται» στον ορίζοντα.
Η Σπολάιτα, βάση την απογραφή του 2001, έχει 809 μονίμους κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Πριν από λίγα χρόνια, πριν δηλαδή την αποδέσμευσή τους, οι αγρότες της Σπολάιτας καλλιεργούσαν καπνό, παλαιότερα την ποικιλία «τσεμπέλι» και τελευταία την «βιρτζίνια».
Πλέον η κύρια ασχολία είναι η ελαιοπαραγωγή, περισσότερο τη «χονδροελιά Αγρινίου» και λιγότερο τη «καλαμών». Επίσης, τα τελευταία χρόνια κάποιοι ασχολούνται με την καλλιέργεια του σπαραγγιού και την μελισσοκομία.
Παλιόκαστρο ή Κάστρο Σπολάϊτας
Κοντά στην δυτική όχθη του Αχελώου και σε απόσταση 2,3 χλμ. βόρεια της Στράτου και 11,4 χλμ. βορειοανατολικά του Αγγελοκάστρου βρίσκεται ένας οχυρωμένος Αιτωλικός οικισμός.
Η αρχαία οχύρωση αναπτύσσεται γύρω από την κορυφή του λόφου Παλιόκαστρο ή Κάστρο της Σπολάϊτας, (ύψους 119 μ.), από το όνομα του ομώνυμου χωριού που βρίσκεται περί τα 2,5 χλμ. βόρεια της τοποθεσίας.
Η οχύρωση αυτή δεν έχει ταυτιστεί ακόμη με κάποια γνωστή Αιτωλική πόλη. Αρχικά είχε λανθασμένα ταυτιστεί από ορισμένους μελετητές, με το αρχαίο Αγρίνιο, όμως μετά από τον εντοπισμό των ερειπίων του αρχαίου Αγρινίου στη θέση Μεγάλη Χώρα ή Διαμαντέϊκα Αγρινίου, (Aγ. Κωνσταντίνος Δήμου Αγρινίου), έγινε φανερό ότι εδώ έχουμε μία μικρή κώμη, η οποία είχε πιθανότατα κάποιου είδους εξάρτηση από αυτό, αφού έπαιζε το ρόλο του φρουρού του, αλλά και του φρουρού της Αιτωλίας γενικότερα.
Δεδομένου ότι ο Αχελώος ήταν μέχρι εδώ πλωτός, κατά την κλασική και ελληνιστική περίοδο, το Παλιόκαστρο ή Κάστρο της Σπολάϊτας, μαζί με το Παιάνιο, αποτελούσαν τους πλησιέστερους στο ποτάμι οικισμούς της αρχαίας Αιτωλίας, επομένως ήταν αναβαθμισμένα από στρατηγική και εμπορική άποψη.
Στο εσωτερικό της οχύρωσης υπάρχουν ίχνη κτηρίων και αναλήμματα κυρίως στη βόρεια πλευρά της.
Σύμφωνα με την Ηλεκτρονική Πλοήγηση Μνημείων Αιτωλοακαρνανίας και Αχαΐας, εξωτερικά της οχύρωσης του Παλιόκαστρου ή Κάστρου της Σπολάϊτας, στο δυτικό πόδι του λόφου και στη θέση Κατσιμπιρέϊκα, σε μία έκταση 230 τ.μ. περίπου, ανασκάφηκε το 1986 από τον αρχαιολόγο Δρ. Λάζαρο Κολώνα, ένα αρχαϊκό ιερό.
Δραστηριότητες
Αρχικά, το κέντρο του χωριού προσφέρεται για μια σύντομη βόλτα όπου μπορείτε να πιείτε ένα παραδοσιακό καφέ ή να φάτε ντόπια προϊόντα ανάμεσα στους κατοίκους του χωριού που θα σας εντυπωσιάσουν με τον αυθορμιτισμό και την φιλοξενία τους. Μπορείτε επίσης να φωτογραφίσετε τα όμορφα λουλουδάκια στις αυλές και τα γοητευτικά πέτρινα σπιτάκια.
Όπως προαναφέραμε η Σπολάιτα βρίσκεται μια ανάσα από τη τεχνητή λίμνη Στράτου και την μεταλλική γέφυρα Ματσουκίου που αξίζει να επισκεφτείτε. Για πιο κοσμικές καταστάσεις, στο Αγρίνιο που απέχει μόλις 11 χιλιόμετρα θα βρείτε μπαρ, καταστήματα και διάφορες δραστηριότητες. Επίσης, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής που γιορτάζει στις 23 Ιουλίου με τον Πολιτιστικό-Εξωραιστικό Σύλλογο Σπολάιτας «Η Αγία Παρασκευή» να κρατά «ζωντανά» τα ήθη και τα έθιμα του χωριού.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ
Από Αγρίνιο
Απόσταση: 11,3 χλμ.
Χρόνος: 21 λεπτά
Βαθμός δυσκολίας: Εύκολος