Μεσολόγγι, 10 Απριλίου 1826, Σάββατο του Λαζάρου βράδυ! "Εις τας δύο ώρας τής νυκτός" αρχίζει η Έξοδος των ανδρών τής φρουράς και του άμαχου πληθυσμού, μετά από έναν χρόνο πολιορκίας από τα τουρκικά και αιγυπτιακά στρατεύματα του Κιουταχή και του Ιμπραήμ.
Είναι ίσως η τραγικότερη στιγμή τής Επανάστασης του 1821, που ο απόηχός της ενίσχυσε σημαντικά τον φιλελληνισμό και τη μεταστροφή τής Ευρώπης υπέρ των Ελλήνων.
Από τους 3.500 άνδρες τής φρουράς, σώθηκαν περίπου 1.500, οι οποίοι ακολουθώντας μια δραματική πορεία μέσα από τα βουνά τής Ρούμελης, που μας την περιγράφει παραστατικά ο Ν. Κασομούλης, έφθασαν στο Ναύπλιο μετά από 36 μέρες.
Με την πορεία τους στα όρια του νομού Αιτωλοακαρνανίας, όπως και σ' ένα τμήμα τής Φωκίδας, μέχρι λίγο πριν την Άμφισσα, έχουν ασχοληθεί αρκετοί μελετητές τής τοπικής ιστορίας.
Όμως, το καλοκαίρι τού 2018 παρακινημένος από το βιβλίο για το οδοιπορικό των Εξοδιτών, του Κώστα Καρακόϊδα, που δεν είναι πλέον ανάμεσά μας, αλλά και από τον Γιάννη Μακρή, απόγονο του στρατηγού Δημήτρη Μακρή, που το βράδυ τής Εξόδου οδήγησε τους Εξοδίτες μέσα από τον Ζυγό στον δρόμο προς την ελευθερία, ξεκίνησα με οδηγό τον Κασομούλη μια μακροχρόνια έρευνα για τον εντοπισμό τής διαδρομής που ακολούθησαν οι 1.500 Εξοδίτες και πέρα από την Αιτωλοακαρνανία, στη Φωκίδα, στη Βοιωτία, στην Κορινθία και στην Αργολίδα μέχρι το Ναύπλιο.
Ακολουθώντας τα βήματά τους εδώ και 7 χρόνια ζω μια συγκλονιστική εμπειρία κάθε φορά που πατάω εκεί που πάτησαν, ξεδιψώ εκεί που ξεδίψασαν, ξαποσταίνω εκεί που ξαπόστασαν, διαβαίνω τις γέφυρες που διάβηκαν και αντικρύζω ότι αντίκρυσαν!
Σε όλη τη διαδρομή εντοπίζω στοιχεία που συνδέονται με το πέρασμά τους, όπως βρύσες και πηγάδια, τοξωτές γέφυρες, ξωκλήσια και εικόνες που προσκύνησαν, χάνια, μοναστήρια, χωριά και υπαίθριες θέσεις όπου διανυκτέρευσαν!
Το αποτέλεσμα αυτής της έρευνας, μαζί με τις πολιορκίες και την ηρωϊκή Έξοδο, αποτελούν το θέμα ενός δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ με τίτλο "ΕΞΟΔΙΤΕΣ". Για πρώτη φορά παρουσιάζεται κινηματογραφικά το οδοιπορικό των διασωθέντων ανδρών τής φρουράς στο σύνολό του, από το Μεσολόγγι μέχρι το Ναύπλιο, ένα ιστορικό γεγονός που παραμένει άγνωστο στο ευρύ κοινό.
Στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται η πορεία των Εξοδιτών με τη συμβολή παλιών χαρτών, σύγχρονων δορυφορικών λήψεων, αλλά και παλιών φωτογραφιών, ενώ γκραβούρες, πίνακες του 19ου αιώνα και πλούσιο αρχειακό υλικό συμβάλλουν στην τεκμηρίωση του θέματος.
Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχουν ως ομιλητές γνωστοί ιστορικοί και λαογράφοι, πανεπιστημιακοί, μελετητές τής τοπικής ιστορίας, διευθυντές ιστορικών φορέων και μουσείων, καθώς και απόγονοι των Εξοδιτών.
Ξεκινώντας από το Μεσολόγγι, γυρίσματα θα γίνουν σε 13 δήμους 5 νομών, που ανήκουν σε 3 περιφέρειες, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου. Στις δραματοποιημένες σκηνές συμμετέχουν ηθοποιοί και μέλη τοπικών συλλόγων.
Το ντοκιμαντέρ προβλέπεται να προβληθεί τον Απρίλιο του 2026, κατά την επέτειο των 200 χρόνων από την Έξοδο του Μεσολογγίου.
Μάκης Εξαρχόπουλος
