Του Λίνου Υφαντή,
Η καθιέρωση των παρελάσεων στις εθνικές εορτές ξεκινάει από την εποχή του Όθωνα, όμως δεν υπήρχε πρωτόκολλο σε πανελλαδικό επίπεδο. Παρελάσεις του στρατού πραγματοποιήθηκαν στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου του 1838 στην Πλατεία Κλαθμώνος. Στη συνέχεια στις παρελάσεις συμμετείχαν μαθητές της Σχολής Ευελπίδων, λόχοι ευζώνων και πυροβολητών, ίλες ιππικού, ορειβατικές και πεδινές πυροβολαρχίες περιδιαβαίνουν κεντρικά σημεία των Αθηνών, όπως η Μητρόπολη, το Σύνταγμα, η πλατεία μπροστά από το Πανεπιστήμιο ή το Ζάππειο και το Πεδίον του Άρεως και αργότερα το Παναθηναϊκό Στάδιο. Οι διάφορες στρατιωτικές μουσικές χρησιμοποιούνται για κοινωνικούς σκοπούς προς τέρψιν του κοινού ή συνοδεύουν τις παρελάσεις. Το 1900 η εφημερίδα Εμπρος αναφέρει μαθητικές παρελάσεις στην Αθήνα. Επίσημη καθιέρωση καταγράφεται και στη γιορτή της δημοκρατίας ενώ παράταξη σχολείων αναφέρεται το 1924 στη γιορτή της δημοκρατίας.
Ωστόσο στις αρχές της περιόδου του μεσοπολέμου στην επαρχία δεν καταγράφονται γενικευμένα μαθητικές παρελάσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου του 1933. Η εφημερίδα “Φως του Αγρινίου” αναφέρει ότι έγινε δοξολογία και κατάθεση στεφάνων ανήμερα της 25ης Μαρτίου παρουσία σωμάτων ασφαλείας και συλλόγων. “Ακολούθως ο κ. Δήμαρχος εδέχθη τα συγχαρητήρια των παρισταμένων και προσεφέρθησαν εις τους προσελθόντες αναψυκτικά.
Το εσπέρας εγένετο λαμπαδιοφορία υπό των μαθητών, η οποία κατέληξε εις το Δημαρχείον από του εξώστου του οποίου ο μαθητής του Γυμνασίου Κοντογεώργος εξεφώνησεν ωραίον λόγον. Καθόλη την νύκταν η πόλις ήτο φωταγωγημένη και όλα τα Δημόσια, τα Δημοτικά και Τραπεζικά καταστήματα, ήσαν φωταγωγημένα, ομάδες δε πολιτών περιήρχοντο καθ όλην την νύκτα εορτάζουσαι το υπέρλαμπρον της ημέρας.
Την προηγούμενη ημέρα μάλιστα αναφέρεται ότι μαθητές κατέθεσαν στεφάνι στο άγαλμα του Μακεδονομάχου Παναγιώτου και στο μνημείο πεσόντων. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι το απόγευμα της 25ης Μαρτίου “εδόθη υπό των μαθητών του Γυμνασίου εις το θέατρο “Θεσπις” ερασιτεχνική παράσταση με μονόπρακτο, απαγγελίας κλτ εις την οποίαν προσήλθον πλήθη συμπολιτών. Η παράστασης επαναλήφθηκε και στις 26 Μαρτίου”.
Συμπεραίνουμε ότι μαθητικές παρελάσεις δεν υπήρχαν στο Αγρίνιο στην Εθνική Γιορτή της 25ης Μαρτίου μέχρι το 1937, όταν ο Μεταξάς τις καθιέρωσε πανελλαδικά . Μαθητικές παρελάσεις γινόνταν και πολύ πριν τον Μεταξά, αλλά κατά τόπους και κυρίως στην Αθήνα.
Με πληροφορίες:
Εφημερίδα το Φως, 2 Απριλίου 1933
agrinionews.gr