"Το πρώτο κλάμα": Εκδήλωση τιμής για τις πρακτικές μαίες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παναιτωλίου "Χρήστος Καπράλος" το απόγευμα του Σαββάτου 8 Μαρτίου στην αίθουσα εκδηλώσεων στο ισόγειο της Κοινότητας Παναιτωλίου.
Στην εκδήλωση που ήταν ένας "ύμνος" στην γυναίκα στο πέρασμα του χρόνου, τιμήθηκαν για την προσφορά τους στην τοπική κοινωνία μαίες, που κατά το παρελθόν δραστηριοποιήθηκαν και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στις εγκυμονούσες του Παναιτωλίου.
Δυο σημαντικές γυναίκες-μαίες, εξ αυτών στο Παναιτώλιο, ήταν η Χρυσούλα Δεματά και η Αλεξάνδρα Μάκου οι οποίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο «πρώτο κλάμα» πολλών μωρών, και το αναμνηστικό τιμητικό έπαινο παρέλαβαν απόγονοί τους, μιας και σήμερα δεν βρίσκονται εν ζωή οι ίδιες.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι δημοτικοί σύμβουλοι Αγρινίου Χρυσούλα Τασολάμπρου και Χριστόφορος Παπαδημητρίου, ο αναπληρωτής προέδρου της Κοινότητας Παναιτωλίου Θεόδωρος Νίκου, ο αστυνομικός διευθυντής Ακαρνανίας Δημήτριος Γαλαζούλας, ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Καινουργίου πατήρ Μπλέτσας Απόστολος, μέλη του ΔΣ του Συλλόγου γονέων και κηδεμόνων του 1ου Δημοτικού σχολείου Παναιτωλίου, της Ένωσης Γυναικών Παναιτωλίου και ο ιατρός γενικής ιατρικής Χρήστος Ζησιμόπουλος.
Με την έναρξη της εκδήλωσης τον λόγο πήρε η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ευδοκία Καλαντζή όπου καλωσόρισε και ευχαρίστησε όσους παραβρέθηκαν.
Ακολούθησε ομιλία από την συνταξιούχο δασκάλα Δήμητρα Στούκα-Βαλμά όπου αναφέρθηκε στην πορεία της γυναίκας στο πέρασμα των χρόνων και στον τρόπο που διαχρονικά και με αγώνες κέρδισε την αναγνώρισή της σε μια κοινωνία με στερεότυπα.
Ακολούθησε ομιλία από τον ιατρό γενικής ιατρικής Χρήστο Ζησιμόπουλο ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο των μαιών στα παλιότερα χρόνια, στην προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο, καθώς και στις αντίξοες συνθήκες όπου καλούνταν πολλές φορές να συνδράμουν ώστε να γεννήσουν οι γυναίκες της εποχής.
Στην συνέχεια ακολούθησε η βράβευση και η παραλαβή του αναμνηστικού τιμητικού έπαινου από απογόνους των μαιών της Χρυσούλας Δεματά και της Αλεξάνδρας Μάκου.
Λίγα λόγια για τις μαίες που τιμήθηκαν εκφώνησαν τα μέλη του Συλλόγου, η Καλλιρρόη Κουκουμέλα και η Γεωργία Τσιλιμπώκου Παπαχρήστου.
Τέλος χαιρετισμό απεύθηναν η δημοτική σύμβουλος Αγρινίου και διευθύντρια - χοράρχης της Βυζαντινής - Παραδοσιακής χορωδίας "Αγία Σκέπη" Χρυσούλα Τασολάμπρου καθώς και ο αναπληρωτής προέδρου της Κοινότητας Παναιτωλίου Θεόδωρος Νίκου.
Την εκδήλωση συντόνιζε το μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Διονύσης Παλούμπας.
Τέλος ο πολιτιστικός σύλλογος Παναιτωλίου "Χρήστος Καπράλος" είναι στο στάδιο της διερεύνησης και για άλλες ακόμη μαίες που δραστηριοποιούνταν στο Παναιτώλιο, όπως για παράδειγμα η Ευδοκία Καλαντζή και η Σαββούλα Σαγιώργη και για αυτό τον λόγο ζητά την βοήθεια από όποιον έχει κάποια πληροφορία ή αρχειακό - φωτογραφικό υλικό να επικοινωνήσει με τα μέλη του ΔΣ του Συλλόγου.
Λίγα λόγια για τις μαίες που βραβεύθηκαν...
Δεματά Χρυσούλα
Η Δεματά Χρυσούλα γεννήθηκε το 1892 στο Παναιτώλιο ή Μουσταφούλι όπως λεγόταν τότε το χωριό.Ήταν παιδί πολύτεκνης οικογένειας με εννέα αδέρφια.Δύο αγόρια και επτά κορίτσια. Πατέρας της ήταν ο Θεόδωρος και μητέρα της η Πηνελόπη ή Σαβούλα. Η οικογένεια Δεματά είναι από τις πιο παλιές οικογένειες του χωριού. Γνώριζαν όλους τους κατοίκους και τους γνώριζαν όλοι.
Η ίδια γνώριζε ανάγνωση και γραφή. Ήταν πρακτική μαία (μαμή). Το λειτούργημα της πρακτικής μαίας το έμαθε από την γιαγιά και την μητέρα της. Γνώριζε την βοτανολογία από την παράδοση και στο σπίτι της υπήρχαν βότανα για διάφορες ασθένειες.
Τα βότανα τα γνώριζε και τα μάζευε μόνη της. Έφερε στον κόσμο πάνω από 1000 παιδιά και δεν "χάθηκε" κανένα. Γνώριζε πολύ καλά τί να κάνει ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, τόσο για την μητέρα όσο και για το παιδί. Την γνώριζανόχι μόνο στο Παναιτώλιο αλλά και στα παραλίμνια χωριά και στα χωριά της ορεινής Τριχωνίδας. Έρχονταν και την έπαιρναν για τον τοκετό με άλογα, κάρα και σούστες (*είδος άμαξας).
Πήγαινε παντού ανεξάρτητα από καιρικές συνθήκες όλες τις εποχές και όλες τις ώρες του 24ώρου.Δεν έκανε διαχωρισμούς και ούτε ποτέ αρνήθηκε να πάει όπου της ζητήθηκε. Δεν ζήτησε ποτέ αμοιβή. Δεν ζήτησε αναγνώριση από κανέναν.
Ζούσε με ότι της έδιναν, είτε σε χρήμα, είτε σε είδος, είχε την στήριξη και την αγάπη της οικογένειάς της και όλων των κατοίκων. Η μόνη αναγνώριση ήταν ο δρόμος που περνά μπροστά από το σπίτι της που φέρει το όνομά της "ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΔΕΜΑΤΑ". Ήταν λιγομίλητη και μοναχική.
Σταμάτησε το λειτούργημά της στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και "έφυγε" από την ζωή το έτος 1975. Μας άφησε κληρονομιά το παράδειγμά της, ένα παράδειγμα ανιδιοτέλειας, προσφοράς και θυσίας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΚΟΥ
Η Αλεξάνδρα Μάκου γεννήθηκε στο Παναιτώλιο το 1895 και "έφυγε" από την ζωή σε ηλικία 80 ετών το 1975. Το πατρικό της επίθετο ήταν Μπαλτάκου, γνωστή οικογένεια του Παναιτωλίου για την αντιστασιακή της δράση. Παντρεύτηκε τον Βασίλη Μάκο και απέκτησαν 7 παιδιά, 4 αγόρια και 3 κορίτσια.
Το σπίτι της υπάρχει στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Χαλίκι Παναιτωλίου. Από τα παιδιά της κανένα δεν ζει ενώ τα εγγόνια της ζουν στην Αμερική, στο Αγρίνιο και στο Παναιτώλιο.
Η Αλεξάνδρα Μάκου έφερε στην ζωή τα παιδιά του χωριού κυρίως από την περιοχή της ενορίας της Αγίας Παρασκευής από τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1960, δεκαετία που το λειτούργημα της πρακτικής μαίας-μαμής αντικαταστάθηκε από σπουδαγμένες μαίες και την ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης.
Ήταν πρόσωπο αγαπητό και σεβαστό από όλους τους κατοίκους, όπως και κάθε γυναικεία μορφή που ασκούσε αυτό το κορυφαίο λειτούργημα.Δεν ζήτησε ποτέ αμοιβή και μάζευε η ίδια τα βότανα που χρησιμοποιούσε για διάφορες ασθένειες. Επίσης έκοβε την "Χρυσή". Έφυγε σε ηλικία 80 ετών και μας άφησε κληρονομιά την ανιδιοτελή προσφορά - αυτοθυσία.
panaitolionews.gr
