Γράφει η Νόρα Καρατσικάκη – Βλάμη,
MSc Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πολλές είναι σήμερα οι νέες ή και οι παλιές μητέρες που μπαίνουν στο δίλημμα για το αν
πρέπει να θηλάσουν το νεογέννητο μωρό τους. Μια απόφαση που δεν είναι πάντα εύκολη, καθώς ο δρόμος του θηλασμού είναι πιο κουραστικός ενώ αυτός της χρήσης ξένου γάλακτος εύκολος και ξεκούραστος. Τα επιστημονικά δεδομένα ωστόσο που θα παρατεθούν παρακάτω δείχνουν ότι τα οφέλη του μητρικού θηλασμού είναι πολλαπλά κι μεγάλα τόσο για τη μαμά όσο και για το παιδί. Δυστυχώς, όμως, σήμερα ο σύγχρονος τρόπος ζωής αναγκάζει πολλές γυναίκες να περιορίσουν σημαντικά το χρονικό διάστημα που θηλάζουν τα παιδιά τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και της UNICEF στις μέρες μας υπάρχει μια σημαντική μείωση του ποσοστού των γυναικών που θηλάζουν. Παράλληλα, 1.5 εκατομμύρια μωρά σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν ετησίως επειδή δεν θήλασαν, δηλαδή από κάποιο πρόβλημα που θα μπορούσε να αποφευχθεί αν είχαν θηλάσει. Εκτιμάται ότι κάτω από το 5% των Ελληνίδων θηλάζουν αποκλειστικά το μωρό τους για ένα τουλάχιστον εξάμηνο. Κι αυτό συμβαίνει όταν είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι:
- Παιδιά ηλικίας 7-8 ετών που θήλασαν τουλάχιστον για 6 μήνες εμφάνισαν 10 βαθμούς υψηλότερο IQ από αντίστοιχα που δεν θήλασαν.
- Παιδιά που θηλάζουν για 1 χρόνο εμφανίζουν κατά 50% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη, καθώς και κατά 10 φορές μικρότερη πιθανότητα να εισαχθούν στο νοσοκομείο κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους.
- Παιδιά που θήλασαν έστω και για 1 μήνα εμφανίζουν 21% χαμηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση λευχαιμίας.
- Ανάμεσα σε παιδιά που θήλασαν και σε άλλα που δεν θήλασαν, παρατηρήθηκε μειωμένη εμφάνιση λοιμώξεων του αναπνευστικού, ωτίτιδων, γαστρεντερίτιδων, νεκρωτικής εντεροκολίτιδας και διαφόρων τύπων αλλεργιών.
- Παιδιά που θηλάζουν έχει βρεθεί ότι εμφανίζουν στο μέλλον μειωμένο κίνδυνο για εκδήλωση παχυσαρκίας, στεφανιαίας νόσου και της νόσου του Crohn.
Ανεξάρτητα όμως από τα εμφανή διατροφικά πλεονεκτήματα του μητρικού γάλατος προς το παιδί, δεν είναι δυνατό να παραβλέψει κανείς τα γενικότερα πλεονεκτήματα του θηλασμού για το παιδί και τη μητέρα. Βρέθηκε, λοιπόν, ότι μειώνεται ο κίνδυνος για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, ή του ενδομητρίου, καθώς και για την εμφάνιση οστεοπόρωσης από τη μητέρα που θήλασε τα παιδιά της.
Το σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι το παιδί που θηλάζει, ακουμπάει και δέχεται το χάδι και τη μυρωδιά της μητέρας του, την κοιτάει στα μάτια και ακούει τους χτύπους της καρδιάς της. Μέσα από το θηλασμό δημιουργείται ένας ισχυρός δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί, συμβάλλοντας στη δημιουργία αρμονικής σχέσης μεταξύ τους, στην ύπαρξη ψυχικής υγείας και στη διαμόρφωση υγιούς προσωπικότητας του παιδιού.
Με δεδομένο λοιπόν το γεγονός ότι το μητρικό γάλα είναι η τροφή που η ίδια η φύση έχει επιλέξει για το νεογνό, αποτελεί αναμφισβήτητα την καλύτερη τροφή στο ξεκίνημα της ζωής του. Η σύσταση του μητρικού γάλατος είναι τέτοια ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του νεογέννητου σε ενέργεια και σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, χωρίς ταυτόχρονα να επιβαρύνεται ο οργανισμός του.
Δυστυχώς, σήμερα γίνεται μεγάλη προσπάθεια να υποκατασταθεί το μητρικό γάλα με διάφορα ειδικά τροποποιημένα και εμπλουτισμένα γάλατα του εμπορίου, με κυριότερο εκπρόσωπό τους το αγελαδινό, προκειμένου κυρίως να διευκολυνθούν οι νέες εργαζόμενες μητέρες. Το μητρικό όμως γάλα, εκτός από την ιδανική σύστασή του που υπερτερεί συγκριτικά με όλες τις γνωστές φόρμουλες γάλατος που κυκλοφορούν στην αγορά, προσφέρει προστασία στο νεογνό από διάφορες λοιμώξεις και αλλεργίες και ταυτόχρονα δημιουργεί στενούς δεσμούς ανάμεσα στο μωρό που θηλάζει και στη μητέρα. Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των Παιδιατρικών Εταιριών ανά τον κόσμο περιλαμβάνει αποκλειστικό θηλασμό κατά το 1ο εξάμηνο της ζωής του βρέφους και τουλάχιστον μέχρι το 2ο έτος μεικτή διατροφή (μητρικό γάλα + άλλη τροφή).
Είναι λοιπόν αναγκαίο να καταβληθούν προσπάθειες για την προώθηση του μητρικού θηλασμού. Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το μητρικό γάλα αποτελεί το πολυτιμότερο αγαθό που προσφέρεται από τη μητέρα τους πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού, μια υποχρέωση της μητέρας απέναντι στο παιδί της και ένα αναφαίρετο δικαίωμα του ίδιου του παιδιού. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη να συνειδητοποιήσουν οι νέες μητέρες την τεράστια αξία που έχει το μητρικό γάλα για το νεογνό και να μην στερήσουν από το παιδί τους τα πολλά και σημαντικότατα οφέλη για την υγεία και την ανάπτυξή του.
