Του Τάσου Δασόπουλου
Οι πληρωμές ύψους 4,7 δισ. ευρώ σε έργα που συγχρηματοδοτούν είτε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είτε το ΕΣΠΑ θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη για το δ' τρίμηνο ώστε να ξεπεραστεί προς τα πάνω η επίσημη πρόβλεψη για οικονομική μεγέθυνση κατά 2,2% το 2024. Με βάση τα στοιχεία για το ΑΕΠ, τα οποία δημοσίευσε την Παρασκευή η ΕΛΣΤΑΤ, οι επενδύσεις για το γ' τρίμηνο του χρόνου καταγράφουν μια οριακή αύξηση κατά 0,3%. Τούτο, την στιγμή που η ετήσια πρόβλεψη θέλει τις επενδύσεις να αυξάνονται κατά 8,6% για το 2024. Το γεγονός αυτό, εξηγείται από το ότι, η εξέλιξη της υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων δεν είναι γραμμική, αλλά ανάλογη της εξέλιξης στην υλοποίησή τους. Συνήθως, το μεγαλύτερο μέρος των πληρωμών συγκεντρώνεται στο τέλος του χρόνου. Αυτό δείχνουν και τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Με βάση την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 10μηνο, οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων έχουν φτάσει τα 6,82 δισ. ευρώ, ενώ το σύνολο του προϋπολογισμού για το 2024 φτάνει τα 9,85 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για ολοκληρωθεί το φετινό ΠΔΕ χωρίς αστοχίες, θα πρέπει να αποπληρωθούν μέχρι και το τέλος του τρέχοντος μήνα περίπου 3,03 δισ. ευρώ τα οποία στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι έργα που συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικά διαρθρωτικά ταμεία τα οποία συνοψίζονται στο ΕΣΠΑ.
Σε ό,τι αφορά τα έργα που είναι ενταγμένα και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο προγραμματισμός θέλει να γίνουν φέτος δαπάνες ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Από τα χρήματα αυτά, μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου έχουν γίνει δαπάνες 1,56 δισ. ευρώ. Συνεπώς, θα πρέπει μέχρι και τις 31/12 να γίνουν επιπλέον δαπάνες ύψους 1,73 δισ. ευρώ.
Συνολικά, μέχρι και το τέλος του μήνα, θα πρέπει να γίνουν δαπάνες συνολικού ύψους 4,7 δισ. ευρώ, ώστε να προχωρήσει κανονικά το πακέτο έργων που υλοποιείται με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ και - το κυριότερο- να υλοποιηθούν και τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ.
Αυξανόμενη η αξία των δημοσίων επενδύσεων
Η σημασία των δημοσίων επενδύσεων θα αυξηθεί εκθετικά το 2025 και το 2026 λόγω της ανάγκης έγκαιρης ολοκλήρωσης των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σε όρους Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, τα ποσά που θα έρθουν στην οικονομία είναι πολύ μεγάλα. Τούτο με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, από τα 13,1 δισ. ευρώ που περιλαμβάνουν εθνικά και συγχρηματοδοτούμενα έργα, θα αυξηθεί στα 14 δισ. ευρώ το 2025 και τα 15 δισ. ευρώ το 2026 . Παράλληλα, η πορεία των δαπανών για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις από το ΤΑΑ, θα είναι ακόμη πιο ανοδική. Ειδικότερα, από τα 3,3 δισ. ευρώ που θα πρέπει να υλοποιήσουμε το 2024, το 2025 θα πρέπει να φτάσουμε τα 5 δισ. ευρώ, ενώ για το 2026 που είναι και το τελευταίο έτος υλοποίησης του ΤΑΑ, οι δαπάνες αναμένεται να φτάσουν τα 7 δισ. ευρώ. Βεβαίως, τα ποσά για τις επόμενες χρονιές, αποτελούν στόχο και δεν είναι καθόλου αυτονόητα ή σίγουρα. Η ελληνική δημόσια διοίκηση θα πρέπει όχι μόνο να ξεπεράσει τον κακό της εαυτό, αλλά θα πρέπει να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο για μια τριετία ώστε να πετύχει τους φιλόδοξους αυτούς στόχους.