«Προχθές αργά, στο μπαρ το ναυάγιο, βρέθηκα να τα πίνω μ’ έναν άγιο», λέει το τραγούδι της Αρλέτας.
Υπάρχει άραγε αυτό το μπαρ;
Ο ρυθμός είναι ένα μυστηριώδες, σκοτεινό τσάμικο, οι στίχοι περιγράφουν αμαρτία σε σύγκρουση με αγιοσύνη (υπάρχει ένας «άγιος» που τα πίνει εκεί).
Το ουζερί με τους “ναυαγισμένους”
Σε μιά συνέντευξή της το 2009, στον Μιχάλη Γελασάκη, η Αρλέτα έδωσε απαντήσεις:
“Το «Μπαρ το ναυάγιο» δεν έχει καμία σχέση με κανένα μπαρ. Ήταν ένα καφέ-ουζερί σε μια πάροδο της Κατεχάκη.
Δεν ξέρω αν υπάρχει ακόμα. Από εκεί ξεκίνησε το τραγούδι, όχι από μπαρ. Από ένα άθλιο καφέ-ουζερί όπου μαζευόντουσαν κάποιοι άνθρωποι τελείως, πώς να το πω, εκτός κοινωνίας, ναυαγισμένοι εντελώς!
Εγώ περνούσα τυχαία και νόμιζα ότι ήταν ψιλικατζίδικο και μπήκα μέσα να αγοράσω τσιγάρα. Είδα την κατάσταση που επικρατούσε εκεί. Βγαίνοντας γύρισα το κεφάλι μου και είδα ξανά σε αυτό το μαγαζί.
Είδα την ταμπέλα που έγραφε “Ναυάγιο” και ξεκίνησα το τραγούδι επί τόπου σε μια χαρτοπετσέτα. Ήμουν και λίγο μεθυσμένη…
Ενώ άρχισε αβίαστα και πολύ εύκολα, μετά, για να το τελειώσω, μου έβγαλε την ψυχή. Το πάλευα μήνες! Ξεκίνησε σε μια χαρτοπετσέτα, όπως τα περισσότερα καλά πράγματα που έχω κάνει. Γράφω συχνά πάνω σε χαρτοπετσέτες ή πάνω στο χαρτί του τραπεζιού στις ταβέρνες”.
Ο “άγιος”
Όσο για τον «άγιο» που «καθότανε στο διπλανό σκαμπό και κοινωνούσε με ουίσκι και νερό» αυτός ήταν πραγματικό πρόσωπο, και συγκεκριμένα, ο γέροντας Ιερόθεος Καρυώτης.
Ο Καρυώτης ήταν ένας διανοούμενος, εξέχον μέλος της Αθωνικής Πολιτείας, ενώ υπήρξε και εκδότης του περιοδικού «Πρωτάτον» το 1982.
Ο μοναχός, κατά κόσμο Ιωάννης Σώμος, γεννήθηκε στην Πρόνοια Ναυπλίου το 1934 και κοιμήθηκε στο Περιβόλι της Παναγίας που αγάπησε και διακόνησε ως το τέλος της ζωής του, το 2015.
Αρλέτα
Η Αργυρώ – Νικολέτα Τσάπρα όπως ήταν το πραγματικό όνομα της Αρλέτας γεννήθηκε στο Μεταξουργείο το 1945.
Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Ξεκίνησε τη δισκογραφική της καριέρα τη δεκαετία του 1960, συμμετέχοντας στο νέο κύμα της ελληνικής μουσικής.
Στα πρώτα της δισκογραφικά βήματα συνεργάστηκε με αρκετούς γνωστούς συνθέτες, όπως οι Γιάννης Σπανός, Νότης Μαυρουδής, Νίκος Χουλιαράς, Γιώργος Κοντογιώργος.
Στη συνέχεια έκανε έναν δίσκο με διασκευές τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι για το θέατρο. Το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 προλαβαίνει τις ηχογραφήσεις της συνεργασίας της με τον Μίκη Θεοδωράκη για το Romancero Gitano, το οποίο τελικά ηχογραφεί μετά την μεταπολίτευση, το 1978.
Η λογοκρισία της χούντας
Ανέλαβε τη μπουάτ “Ταβάνια”, αλλά κυνηγήθηκε από τη χούντα των συνταγματαρχών, με αποτέλεσμα να μείνει εκτός τραγουδιού για περίπου τέσσερα χρόνια.
Το 1981 ηχογράφησε τον πρώτο δίσκο με δικό της υλικό “Ένα Καπέλο με Τραγούδια”. Το 1984 και το 1985 γνώρισε μεγάλη επιτυχία, με τραγούδια που της έγραψαν ο συνθέτης Λάκης Παπαδόπουλος και η στιχουργός Μαριανίνα Κριεζή στους δίσκους “Περίπου“ και “Τσάι Γιασεμιού“.
Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1986 γιορτάζοντας τα 20 χρόνια της στο τραγούδι, έδωσε την πρώτη μεγάλη της συναυλία στο Θέατρο Λυκαβηττού, στην οποία παραβρέθηκαν πάνω από 6.000 άτομα.
Η Αρλέτα πέθανε, σε ηλικία 72 ετών, στις 8 Αυγούστου 2017 στον «Ευαγγελισμό» όπου νοσηλευόταν στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας. Την τελευταία δεκαετία της ζωής της αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Στο ιδιαίτερα προχωρημένο για την εποχή (1991) βίντεο κλιπ του τραγουδιού, o μουσάτος άντρας που καπνίζει και πίνει το ποτό του, δεν είναι βέβαια ο”άγιος”, αλλά ο Γιάννης Κ. Ιωάννου, στιχουργός, ποιητής και φίλος της Αρλέτας:
