Γιος Έλληνα ανθοπώλη και με καταγωγή από τη Ναύπακτο, ο «γκουρού» των περιοδικών έκανε ολόκληρο τον πλανήτη να παραμιλά!
Ο κορυφαίος διαφημιστής στον κόσμο είναι Ναυπάκτιος και ονομάζεται Τζορτζ Λόις. Μάλιστα, πριν από περίπου πενήντα χρόνια επισκέφτηκε την γενέτειρα του πατέρα του την Καστανιά για μια και μοναδική φορά και πιθανόν την γενέτειρα της μητέρας του την Περίστα δεν την γνώρισε ποτέ.
Το προφίλ
Ο Τζορτζ Λόις γεννήθηκε στις 26 Ιουνίου του 1931 στη Νέα Υόρκη. Θεωρείται από τους πρωτοπόρους της «Δημιουργικής Επανάστασης» στον χώρο της αμερικανικής διαφήμισης την περίοδο 1950-1960 που συντελέστηκε στις εταιρείες της Madison Avenue, πριν φύγει για να ιδρύσει μια σειρά δικών του γραφείων στον χώρο. Τα εξώφυλλά για το Esquire ήταν μια γροθιά στο στομάχι της συντηρητικής λευκής Αμερικής. Εχει γράψει πλειάδα βιβλίων τα οποία έχουν γνωρίσει μεγάλη επιτυχία ανάμεσα στα οποία τα «George Be Careful», «Sellebrity», «Τhe Art of advertising», «George Lois on his creation of the Big Idea». Πριν από ένα μήνα, κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Assouline, ένα λεύκωμα με όλα τα εξώφυλλα του Esquire, ένας φόρος τιμής στον τολμηρό και αντικομφορμιστή Λόις .
Περήφανος για την καταγωγή του
Παράλληλα, όπως κάθε «νικητής» αισθάνεται υπερήφανος για αυτό που είναι, πόσω μάλλον για την καταγωγή του. Η ελληνική του «ρίζα» ήταν κάτι για το οποίο δοκιμάστηκε από νωρίς, στους δρόμους του Μπρονξ. Σε αυτή τη συνοικία μεγάλωσε ο μετέπειτα διαφημιστής και σχεδιαστής εξωφύλλων μεγάλων περιοδικών, όπως το αμερικάνικο Esquire, και έπρεπε να υπερασπιστεί την εθνικότητά του σε μία εποχή, τη δεκαετία του 1930 και του ’40, που το να είσαι Ελληνας δεν ήταν και κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα.
Ο ίδιος δήλωσε στην εφημερίδα Έθνος: «Οταν αποφοίτησα από το γυμνάσιο στα 14, στο Μπρονξ, ζούσα σε μία ρατσιστική ιρλανδέζικη γειτονιά. Με αντιμετώπιζαν σαν να ήμουν μαύρο παιδί. Με φώναζαν «greece boy», τους Ιταλούς τους φώναζαν «ginny’s», τους Εβραίους τους φώναζαν «kyke». Κάθε φορά που με φωνάζανε έτσι, έπαιζα μπουνιές. Ημουν ένας «μαύρος» σε λευκή γειτονιά. Τους έλεγα, χωρίς να ντρέπομαι «είμαι Έλληνας». Από τα πέντε μου έλεγα: είμαι Έλληνας, μην «παίζετε» μαζί μου». Αυτό συνέβαινε σε μία εποχή που πολλοί απέφευγαν να αναφέρουν την ελληνική τους καταγωγή: «Υπήρχε ένας πολύ πετυχημένος Έλληνας που απέφευγε κάθε έναν που ήξερε ότι ήταν συμπατριώτης του. Kατά τη διάρκεια ενός γεύματος στο «Four Season», καθόταν με άλλους «WASP» (στα αγγλικά τα αρχικά των λέξεων «Λευκός, Αγγλοσάξονας, προτεστάντης») και τον ρώτησα στα ελληνικά «Πέτρο πώς είσαι;» Οι άλλοι γύρισαν και του είπαν «Πιτ, τι ήταν αυτή η γλώσσα;» και είπε μασώντας τα λόγια του «Είμαι Έλληνας» και του απάντησαν «είστε Έλληνας;». Εγώ ήμουν πολύ υπερήφανος για την προέλευσή μου. Οταν έφτασα τα 24, με αποκαλούσαν Έλληνα θεό της διαφήμισης. Κι εγώ τους έλεγα «η έκφραση Έλληνας θεός είναι πλεονασμός. Αν λες Έλληνας, είναι σαν να λες θεός»».
Εξώφυλλο που σχεδίασε ο Έλληνας διαφημιστής και άφησε εποχή.
Οι γονείς του Τζορτζ Λόις κατάγονταν και οι δύο από χωριά της Ναυπακτίας (ο πατέρας του ζούσε μέχρι τα 14 στην Καστανιά και η μητέρα του ήταν από την Περίστα). «Ο πατέρας μου ήταν παπαδοπαίδι. Ο παππούς μας του είπε: »θα πουλήσω Χαράλαμπε ένα κτήμα και μερικές κατσίκες για να πας στην Αμερική μόλις γίνεις 14. Θα βρεις καλή δουλειά, στείλε λεφτά πίσω…». Και ο πατέρας μου απάντησε »θαυμάσια!». Οταν ήρθε στις ΗΠΑ δεν ήξερε κανέναν. Στα 27 του συνάντησε έναν Κώστα Αθανασούλη που ήταν αγρότης. Εκεί γνώρισε την κόρη του, μία Ελληνίδα ξανθιά με μπλε μάτια, απίστευτη μαγείρισσα, έκανε όλα τα πλυσίματα για 15 άτομα που δούλευαν στο αγρόκτημα και ο πατέρας μου είπε «ακούγεται καλή ιδέα». Ετσι γνώρισε τη μητέρα μου».
Αφού παντρεύτηκαν, απέκτησαν τις δύο μεγαλύτερες κόρες, την Παρασκευούλα και τη Χαρίκλεια (και οι δύο έχουν φύγει από τη ζωή). Ο γιατρός τότε είπε στον πατέρα του Λόις: «σας παρακαλώ να μην ξαναμείνει έγκυος η γυναίκα σας, θα μπορούσε να είναι πολύ άσχημο γι’ αυτή, μπορεί να πεθάνει». Ο πατέρας του είπε «εντάξει, να συνεχίσουμε μέχρι να κάνουμε και ένα αγόρι», με τη μητέρα να συμπληρώνει: «αν πεθάνω και το παιδί μου μείνει ζωντανό, αυτό θα δώσει αξία στη ζωή μου»».
Η τελευταία επίσκεψη στην Ναύπακτο
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο andro.gr και σε ερώτηση για το πότε επισκέφθηκε τελευταία φορά την Ναύπακτο τόνισε:
«Σε ηλικία 30 ετών, παρέα με τον πατέρα μου. Είχαν βγει συγχωριανοί από τα σπίτια και φώναζαν με δάκρυα στα μάτια «Ο Χαράλαμπος γύρισεεεεε» γιατί είχαν να τον δουν πολλά χρόνια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις φωνές τους, το καλωσόρισμα στην πατρίδα. Η ελληνική μου καταγωγή με βοήθησε όσο τίποτα άλλο να επιτύχω. Με έκανε πιο ευέλικτο, να μην παίρνω τίποτα ως δεδομένο, να αμφισβητώ. Στο απόγειο της καριέρας μου με αποκαλούσαν «Ο Χρυσός Ελληνας της διαφήμισης». Ηταν ο μεγαλύτερος τίτλος τιμής. Ενιωθα ότι κάτι κέρδιζε και η πατρίδα από τις επιτυχίες των Ελληνοαμερικανών. Εκείνη την εποχή μάλιστα αυτός ο εργασιακός χώρος ήταν στα χέρια σνομπ Αμερικανών, ένα πριβέ κλαμπ. Οι άνθρωποι διαφορετικής καταγωγής δεν ήταν ιδιαίτερα ευπρόσδεκτοι».
Τα πρώτα βήματα και οι τεράστιες επιτυχίες
Εκείνη την εποχή υπήρχε η διαφημιστική Doyle Dane Bernbach (γνωστή και σήμερα ως DDB). Ο Μπέρνμπαχ ήταν γραφιάς και η «δημιουργική μηχανή» της εταιρείας. Αυτός συνειδητοποίησε ότι όλα γίνονταν από δύο ανθρώπους: τον «γραφιά» και τον καλλιτεχνικό διευθυντή μαζί. Αυτό ήταν επαναστατικό εκείνη την εποχή. «Μετά πήγα εκεί και έγινα ο μεγαλύτερος σταρ». Μετά τον πήραν οι Φρεντ Πέιπερτ και Τζούλιαν Κένινγκ για να ιδρύσουν την Papert Koening Lois ή αλλιώς PKL (η οποία στις αρχές της δεκαετίας του ’60 έγινε η πρώτη διαφημιστική εταιρεία που μπήκε στο χρηματιστήριο).
Ενα από τα πιο γνωστά εξώφυλλα του «Esquire» που επιμελήθηκε ο Τζορτζ Λόις και απεικονίζει τον Νίξον να μακιγιάρεται για την… κηδεία του!
Τότε εξαιτίας της πετυχημένης δουλειάς που έκανε δημιουργήθηκαν κι άλλες διαφημιστικές και προέκυψε αυτό που στα 60s ονομάστηκε «δημιουργική επανάσταση». «Υπήρχαν μόνο 5 με 6 εταιρείες, αλλά η δουλειά ήταν τόσο καλή και ασυνήθιστη, που δημιούργησαν αυτή την επανάσταση. Και χρέωσαν σε εμένα την ενεργοποίησή της».
Ο Λόις πέτυχε γιατί κατάφερνε να αποφέρει στους πελάτες του κέρδη. Ενα πρώτο παράδειγμα ήταν η Xerox, όταν και έμαθε την Αμερική να βγάζει φωτοτυπίες. «Οταν κάναμε τη διαφήμιση που έδειχνε έναν χιμπαντζή να βγάζει φωτοτυπίες, όλη η χώρα έκανε σαν τους ήρωες της διαφήμισης», μας εξήγησε.
Ο ελληνικής καταγωγής διαφημιστής έγινε στη δεκαετία του ’60 ο άνθρωπος που οδήγησε στην επιτυχία ακόμα ενός μίντια, που καθιερώθηκε ως ένα από τα πιο πετυχημένα brands του 20ού αλλά και του 21ου αιώνα. Το MTV. Εγινε και ο δημιουργός του σλόγκαν που ταυτίστηκε με την καθιέρωση του μουσικού καναλιού: «Θέλω το MTV μου» («I want my MTV»). Επεισε μάλιστα τον τραγουδιστή των Rolling Stones, Μικ Τζάγκερ, να πει πρώτος στο τηλεοπτικό σποτάκι του σταθμού το σλόγκαν του.
Από την καριέρα του Λόις δεν έλειψαν και οι καμπάνιες τεσσάρων γερουσιαστών. Αλλά η εκστρατεία που του έμεινε περισσότερο στο μυαλό, ήταν αυτή του Μπόμπι Κένεντι, ο οποίος αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να «τρέξει» προεκλογική καμπάνια στη Μασαχουσέτη όπου ήταν γερουσιαστής ο αδελφός του που δολοφονήθηκε, οπότε σκέφτηκε να δοκιμάσει στη Νέα Υόρκη.
Για τον Λόις, που ίσως διέπρεψε στην καριέρα του γιατί είχε ξεχάσει τη λέξη «αδύνατον», η απάντηση ήταν «ας προσπαθήσουμε». Και το σλόγκαν που έβγαλε για την καμπάνια του Κένεντι ήταν: «Aς βάλουμε τον Μπόμπι Κένεντι να δουλέψει για τη Νέα Υόρκη». Απλό και ειλικρινές, τουλάχιστον κατά τα φαινόμενα.
Ο Λόις βρέθηκε στην Αθήνα για να παρουσιάσει το πρώτο του βιβλίο στα Ελληνικά με τίτλο «Εξω Από Τα Δόντια» (κυκλοφορεί από την Key Books). Οπως μας είπε ο ίδιος, η μόνη συμβουλή που θα έδινε στους Ελληνες είναι να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να φωνάξουν «Αέρα!» όπως οι πρόγονοί τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μόνο που ο εχθρός δεν είναι ένα άλλο έθνος, αλλά η παγκόσμια «οικονομική συγκυρία».
Το βιβλίο «Έξω από τα δόντια»
O σοφός George Lois μοιράζεται όσα έμαθε στα 60 χρόνια της καριέρας του. Το βιβλίο αυτό είναι ένας απαραίτητος οδηγός για όσους θέλουν να απογειώσουν τη δημιουργικότητά τους, και προσφέρει συμβουλές, μυστικά και μεθόδους, δοσμένα με τολμηρή γραφή και χωρί
Ο κορυφαίος διαφημιστής στον κόσμο είναι Έλληνας και το όνομα του είναι George Lois. O γιος του Έλληνα ανθοπώλη που κατέκτησε τη Νέα Υόρκη, ο άνθρωπος που πυροδότησε τη ∆ημιουργική Επανάσταση στη ∆ιαφήμιση, o αυθεντικός Mad Man, επιστρέφει στην πατρίδα του παρουσιάζοντας το πρώτο του βιβλίο στα ελληνικά με τίτλο “Έξω Από Τα Δόντια”, εμπλουτίζοντας αυτή τη διεθνή έκδοση με συμβουλές που απευθύνονται αποκλειστικά στους Έλληνες.
Ο George Lois αποκαλύπτει τι τον κρατάει δημιουργικό, γιατί το να κοιμάσαι τρεις ώρες την ημέρα είναι το καλύτερο πράγμα στον κόσμο, πώς έκανε τον Τόμι Χίλφιγκερ πλούσιο και διάσημο σε ένα βράδυ, γιατί αρνήθηκε να ανταλλάξει ένα εξώφυλλό του με έναν πίνακα του Γουόρχολ, πώς άλλαξε την ιστορία του MTV και απίστευτες ανέκδοτες ιστορίες με τον Μοχάμεντ Άλι, τον Μπομπ Ντίλαν και άλλους φίλους και συνεργάτες του.
Κάθε σελίδα μπορεί να σου ανοίξει το μυαλό και να αλλάξει τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο. Βυθίσου στη σοφία του George Lois και επέστρεφε σ’ αυτήν ξανά και ξανά, για να αντλήσεις έμπνευση, να “κλέψεις” ιδέες από τον καλύτερο, να θαυμάσεις τα έργα μιας ιδιοφυϊας που άλλαξε την παγκόσμια κουλτούρα.
