Ένα κριτήριο που θα φέρει ανατροπές στις επιδοτήσεις.

Η ευρωπαϊκή γεωργία απασχολεί πάνω από 10 εκατομμύρια άτομα, με ένα σημαντικό ποσοστό (έως 61,2%) να απασχολείται σε καθεστώς «άτυπης απασχόλησης». 

Αυτοί οι εργαζόμενοι συχνά αντιμετωπίζουν χαμηλούς μισθούς, πολλές ώρες εργασίας, αδήλωτη εργασία και κατώτερης ποιότητας στέγαση, μεταξύ άλλων δυσκολιών.

• Σε αρκετές, μάλιστα περιπτώσεις, έχουν διατυπωθεί κατηγορίες για εκμετάλλευση, ακόμη και σύγχρονη σκλαβιά.

Τον Ιούνιο του 2021, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έκαναν ένα κρίσιμο πρώτο βήμα προς την αντιμετώπιση του φαινομένου, εισάγοντας «κοινωνικές προϋποθέσεις» στη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ).

Το νέο μέτρο κοινωνικής προϋποθέσεως απαιτεί από τους αγρότες να συμμορφώνονται με τα ελάχιστα κοινωνικά και εργασιακά πρότυπα προκειμένου να λάβουν επιδοτήσεις της ΚΓΠ. 

Οι εθνικές αρχές μπορούν να αποφασίσουν να μειώσουν –ή να αποσύρουν στις πιο σοβαρές περιπτώσεις– τις επιδοτήσεις της ΚΑΠ, όταν ένας γεωργός δεν τηρεί μία ή περισσότερες απαιτήσεις βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ.

Η εισαγωγή αυτού του μέτρου είναι επί του παρόντος εθελοντική, αλλά θα καταστεί υποχρεωτική σε όλες τις χώρες της ΕΕ από το 2025. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Αυστρία έχουν ήδη επιλέξει να εισαγάγουν τις κοινωνικές προϋποθέσεις από το 2023.

Ο αντίκτυπος των κοινωνικών όρων στις συνθήκες των εργαζομένων θα επανεξεταστεί από την Επιτροπή σε δημόσια έκθεση το 2027.

Ενώ πολλοί πιστεύουν ότι η εισαγωγή των κοινωνικών όρων είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ορισμένοι ενδιαφερόμενοι υποστηρίζουν ότι το επίπεδο των κυρώσεων που επιβάλλονται σε εθνικό επίπεδο είναι πολύ χαμηλό.

Πώς επηρεάζουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις τους αγρότες; Υπάρχουν πιθανά μειονεκτήματα ή ακούσιες συνέπειες από την εισαγωγή κοινωνικών προϋποθέσεων στην ΚΑΠ; Εάν ναι, ποιες μπορεί να είναι και πώς θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν;

Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά ερωτήματα, στα οποία καλείται να δώσει σαφείς απαντήσεις η Ε.Ε. συλλογικά και κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.