Στην τελευταία ετήσια διάσκεψη Φόρουμ για το Μέλλον της Γεωργίας, οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισαν τη δέσμευση της ΕΕ για βιώσιμα συστήματα τροφίμων.
Πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες το Ετήσιο Συνέδριο του Φόρουμ για το Μέλλον της Γεωργίας 2023.
Μιλώντας στη συνεδρία «Μπορούμε να μην πληρώσουμε το τίμημα της αλλαγής στη σημερινή γεωπολιτική και οικονομική πραγματικότητα;», ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, τόνισε ότι «χρειαζόμαστε μια μετάβαση στη βιωσιμότητα και τη χρειαζόμαστε γρήγορα», καθώς ο χρόνος είναι «η πολυτέλεια που δεν έχουμε».
Υπενθύμισε ότι η βιωσιμότητα «δεν έχει να κάνει με τη σωτηρία του πλανήτη» - που μπορεί να κάνει πολύ καλά χωρίς εμάς – αλλά με τη σωτηρία της ανθρωπότητας, αφού εξαρτόμαστε από την υγεία και την ευημερία άλλων ειδών για να επιβιώσουμε. Η «συλλογική μας βιωσιμότητα» απαιτεί αλλαγή συμπεριφοράς.
Μιλώντας για την επισιτιστική ασφάλεια, ο κ.Τίμερμανς τόνισε ότι «η κλιματική αλλαγή και η αυξανόμενη έλλειψη πόρων θα έχουν προφανώς αντίκτυπο στην επισιτιστική μας ασφάλεια». Είναι καιρός να δράσουμε: «Είτε πρόκειται για μεταφορές, ενέργεια, βιομηχανία ή τρόφιμα, κάθε τομέας θα πρέπει να αλλάξει. αυτό για εμάς».
Στη συνέχεια απαρίθμησε τέσσερα βασικά σημεία δράσης:
- μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή και την κατανάλωση φρουρών,
- ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας,
- εξασφάλιση ότι οι καταναλωτές είναι καλύτερα ενημερωμένοι και μπορούν να κάνουν καλύτερες επιλογές όσον αφορά τα υγιεινά τρόφιμα και
- μείωση της σπατάλης τροφίμων.
Για να γίνουν όλα αυτά θα απαιτηθεί πολύς χρόνος και χρήμα, ωστόσο "θα δημιουργήσουν πολλές νέες οικονομικές ευκαιρίες", οι οποίες μπορούν να υποστηριχθούν από δημόσια χρηματοδότηση και ιδιωτικές επενδύσεις σε συνδυασμό.
Η Πράσινη Συμφωνία παρέμεινε στην κορυφή της ατζέντας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρά τις πολλές κρίσεις των τελευταίων ετών.
Ο κ. Τίμερμανς τόνισε επίσης ότι «η επιστήμη είναι ξεκάθαρη: εάν θέλουμε διαρκή επισιτιστική ασφάλεια, πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα στο σύστημα τροφίμων και πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα». Η υποστήριξη των αγροτών, η μείωση των χημικών φυτοφαρμάκων, η αποκατάσταση του εδάφους και η προστασία των συγκομιδών από την ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες είναι καίριας σημασίας και η επιβράβευση των καλών πρακτικών είναι απαραίτητη.
«Μπορεί να υπάρξει ένας τρόπος γεωργίας που δεν χρειάζεται να εντατικοποιηθεί ακόμη περισσότερο» και να εξακολουθεί να δημιουργεί υποστήριξη για τους αγρότες και τις οικογένειές τους. Ενθάρρυνε σθεναρά να κοιτάξουμε τα γεγονότα και να μην φοβόμαστε τη ρητορική του φόβου για την έλλειψη τροφίμων, παραμένοντας προσκολλημένοι στην κριτική και ορθολογική σκέψη.
- Τέλος, ο κ. Timmermans κάλεσε τους αρμοδίους να ξανασκεφτούν τα μοντέλα γεωργίας και να αγκαλιάσουν τις ευκαιρίες για το μέλλον, τεχνικές και καινοτομίες που επιτρέπουν την καλύτερη χρήση των πόρων, τη μείωση των φυτοφαρμάκων και την αποκατάσταση του εδάφους - διασφαλίζοντας τελικά ότι η παραγωγή τροφίμων δημιουργεί υποστήριξη για τους αγρότες και τις οικογένειές τους.
Υπενθύμισε την ευθύνη των πολιτικών αλλά και των συστημάτων αγροδιατροφής στο σύνολό τους να «κάνουν το άλμα» σε ένα καλύτερο μέλλον, παρακαλώντας «να μην αφήσουν κανέναν πίσω».
Σε συνέντευξη μετά από ένα πάνελ για την ενεργειακή μετάβαση, η Catherine Geslain-Lanéelle, Διευθύντρια στρατηγικής και ανάλυσης πολιτικής στη ΓΔ AGRI, επιβεβαίωσε ότι η βιωσιμότητα είναι μια συλλογική πρόκληση και πρέπει να βρούμε λύσεις από κοινού. Έτσι, «οι συνομιλίες μπορούν να οδηγήσουν στην αλλαγή».
Δήλωσε ότι ο ρόλος των υπευθύνων χάραξης πολιτικής είναι να ορίσουν μια σαφή ατζέντα, να παρέχουν κίνητρα για τους αγρότες, να διασφαλίζουν ότι οι επενδύσεις πηγαίνουν στη σωστή κατεύθυνση και να δημιουργούν νομοθεσία που επιτρέπει την αλλαγή. Τελικά, οι αγρότες και οι παράγοντες της τροφικής αλυσίδας "είναι αυτοί που θα κάνουν την αλλαγή" - επομένως οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να συνεργαστούν μαζί τους.
Η νομοθεσία πρέπει να παρέχει το καλύτερο περιβάλλον για να συμβεί η αλλαγή και θα πρέπει να στοχεύει στην υποστήριξη καινοτομιών που προέρχονται από το έδαφος, από τους αγρότες (π.χ. αγροοικολογία, αναγεννητική γεωργία). Θα μπορούσε να χρειαστεί υποστήριξη ιδίως για τη βιωσιμότητα νέων επιχειρηματικών μοντέλων και καλών πρακτικών.
Τα μηνύματα της από την εκδήλωση περιελάμβαναν την επίγνωση και την αίσθηση του επείγοντος που ένιωθε από τους συμμετέχοντες, αλλά και το αίτημα προς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να υποστηρίξουν τις καινοτομίες και τις βιώσιμες πρακτικές με «το σωστό μείγμα πολιτικών».
Τόνισε επίσης ότι, παρά τη μεγάλη ποικιλομορφία στη γεωργία, οι συνολικές προκλήσεις είναι οι ίδιες: κλιματική αλλαγή, απώλεια βιοποικιλότητας, ανανέωση γενεών - επομένως, όλοι οι παράγοντες στις αλυσίδες αγροδιατροφής πρέπει να «ενώσουν τις δυνάμεις τους, να μοιραστούν καλές πρακτικές και να συνεργαστούν».
