Σε φάση “μεγάλης προσδοκίας” μπαίνει η χώρα σε ό,τι αφορά τις έρευνες υδρογονανθράκων, μετά τις τελευταίες κινήσεις στο μπλοκ 2 του Ιονίου όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου, ο οποίος υπογράμμισε ότι εάν υπάρχει κοίτασμα στο Ιόνιο, τότε αλλάζει ο εθνικός πλούτος αναδεικνύοντας τη στρατηγική σημασία της σχεδιαζόμενης ερευνητικής γεώτρησης στο μπλοκ 2 στο Ιόνιο – την πρώτη που θα πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα μετά από τέσσερις δεκαετίες.
Όπως ανέφερε ο υπουργός, η ερευνητική γεώτρηση που σχεδιάζεται για το 2027 αποτελεί αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς και σηματοδοτεί ιστορική στιγμή, καθώς «μετά από 40 χρόνια συζητήσεων χωρίς πράξεις, η Ελλάδα περνά από τη θεωρία στην πράξη».
Η είσοδος της ExxonMobil με ποσοστό 60% στην κοινοπραξία με Helleniq Energy και Energean επιβεβαιώνει –σύμφωνα με τον υπουργό– ότι υπάρχουν «σοβαρές και αισιόδοξες ενδείξεις» για πιθανό κοίτασμα στο Ιόνιο.
Ο κ. Παπασταύρου τόνισε πως οι προσδοκίες πρέπει να είναι ρεαλιστικές, όμως οι συνέπειες ενός επιτυχημένου αποτελέσματος θα είναι καθοριστικές:
«Αν το κοίτασμα είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμο, η Ελλάδα αποκτά πολύ σημαντικούς δημοσιονομικούς πόρους. Αυξάνεται ο εθνικός πλούτος και ενισχύεται η δημοσιονομική μας ικανότητα για επενδύσεις, κοινωνικές δαπάνες και ενεργειακή πολιτική».
Ο υπουργός θύμισε το παράδειγμα της Νορβηγίας, η οποία χρειάστηκε 17 αποτυχημένες προσπάθειες πριν τη μεγάλη ανακάλυψη που άλλαξε μόνιμα την οικονομία της:
«Η Νορβηγία εξασφάλισε ευημερία για τις επόμενες γενιές χάρη στην επιμονή της. Πρέπει κι εμείς να έχουμε τη δική μας».
Οι εκτιμήσεις για κοίτασμα
Σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις με βάση τις σεισμικές έρευνες, το πιθανό κοίτασμα στο μπλοκ 2 στο Ιόνιο τοποθετείται της τάξης των 200 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Το νούμερο αυτό, αν και ακόμη σε καθαρά προκαταρκτικό στάδιο –καθώς μόνο η γεώτρηση μπορεί να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις εκτιμήσεις– είναι αρκετό για να τροφοδοτεί ήδη τη δημόσια συζήτηση γύρω από τις επιπτώσεις για την οικονομία.
Ο υπουργός Ενέργειας, χωρίς να μπει σε αριθμητικές λεπτομέρειες, έστειλε σαφές μήνυμα ότι αν αποδειχθεί πως υπάρχει εμπορικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα, αυτό θα σημάνει:
- Σημαντικούς δημοσιονομικούς πόρους για το ελληνικό Δημόσιο, μέσω δικαιωμάτων, φόρων και συμμετοχής στα κέρδη.
- Αύξηση του εθνικού πλούτου, καθώς η αξία των εγχώριων ενεργειακών αποθεμάτων καταγράφεται ως πραγματικό περιουσιακό στοιχείο της χώρας.
- Αυτόματη ανατίμηση όλων των υπολοίπων παραχωρήσεων υδρογονανθράκων, οι οποίες από χαρτοφυλάκιο “δυνητικών” πόρων μετατρέπονται σε χαρτοφυλάκιο υψηλού επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Με άλλα λόγια, ένα θετικό αποτέλεσμα στο μπλοκ 2 δεν θα αφορά μόνο το συγκεκριμένο κοίτασμα, αλλά θα λειτουργήσει ως καταλύτης για ολόκληρο το upstream της χώρας.
Γεωπολιτική ασφάλεια
Πέρα από τα οικονομικά οφέλη, ο κ. Παπασταύρου υπογράμμισε ότι η συμμετοχή της ExxonMobil στην ερευνητική διαδικασία ενισχύει και τη γεωπολιτική ασφάλεια της χώρας. Με βάση το αμερικανικό νομοθετικό πλαίσιο, υποδομές και δραστηριότητες όπου συμμετέχουν αμερικανικές εταιρείες τυγχάνουν ειδικής προστασίας, ενισχύοντας την αποτρεπτική ισχύ της Ελλάδας.
Σε μια περιοχή όπως η Ανατολική Μεσόγειος, όπου τα ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας διασταυρώνονται με γεωπολιτικές εντάσεις, η παρουσία ενός αμερικανικού ενεργειακού “κολοσσού”:
- ενισχύει την αποτρεπτική ισχύ της Ελλάδας,
- λειτουργεί ως σήμα σταθερότητας προς τις αγορές,
- καθιστά την επένδυση στο upstream πιο ελκυστική για διεθνή κεφάλαια.
Είναι προφανές ότι ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα στο μπλοκ 2 θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο τον ρόλο της Αθήνας στο ευρωατλαντικό ενεργειακό παζλ, ειδικά σε μια συγκυρία όπου η Ελλάδα προβάλλεται ήδη ως πύλη εισόδου αμερικανικού LNG προς τη ΝΑ Ευρώπη και την Ουκρανία.
Ο υπουργός επισήμανε ότι η προηγούμενη θέση περί “τέλους των εξορύξεων” ήταν υπερβολικά δογματική. Η Ευρώπη, πιεσμένη από την ενεργειακή κρίση, τις ανάγκες της βιομηχανίας και τις υψηλές τιμές LNG, επαναφέρει στο προσκήνιο την αξιοποίηση εγχώριων πηγών φυσικού αερίου στο πλαίσιο μιας βιώσιμης μετάβασης.
«Δεν εγκαταλείπουμε την πράσινη μετάβαση. Αλλά δεν μπορούμε να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο έναν πιθανό εγχώριο ενεργειακό πόρο», σημείωσε.
