Επίδειξη Χαλκουνιών πραγματοποιήθηκε απόψε Μεγάλη Τετάρτη (16.4.25), στην πλατεία Καλυβίων, μετά το πέρας της Ακολουθίας του Νιπτήρος στον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου, με πολλούς κατοίκους να παρακολουθούν με δέος το εκπληκτικό θέαμα.
Η πρωτοβουλία για την επίδειξη αυτού του εθίμου στο χωριό μας, ανήκει στα αδέρφια Τάσο και Νίκο Δ. Φαναριώτη, που προσκάλεσαν τους χαλκουνάδες και συνεργάστηκαν επίσης, με την Ενορία Ι.Ν. Αγίου Νικολάου τον Πρόεδρο της Κοινότητας Καλυβίων, Δημήτρη Αναστασίου, ενώ στην παρέα παρευρέθηκε και ο Τεχνικός Διευθυντής του Παναιτωλικού, Μάκης Χ. Μπελεβώνης.
Οι χαλκουνάδες ήταν οι Σταμούλης Νίκος, Στέργιου Παναγιώτης, Λουκόπουλος Ταξιάρχης και δύο ακόμη συμμετέχοντες της ομάδας, που άναψαν τα χαλκούνια! Μαζί τους και ο συγχωριανός μας, Νίκος Σταθογιάννης.
Τα χαλκούνια είναι αυτοσχέδια πυροτεχνήματα που τα κατασκευάζουν οι ίδιοι οι χρήστες τους. Πρόκειται για κοίλους χάρτινους κυλίνδρους που το ένα τους άκρο διαμορφώνεται σε ακροφύσιο και το άλλο είναι ανοιχτό. Από το ανοιχτό άκρο τοποθετείται μπαρούτι και στη συνέχεια “ταπώνεται” προσεκτικά ώστε αυτό να κλείσει.
Αρκεί το πλησίασμα ενός αναμένου τσιγάρου στο ακροφύσιο για να ξεχυθεί ένας χείμαρρος φωτιάς που εκτοξεύεται σε μεγάλη απόσταση. Ο χρήστης του χαλκουνιού με διάφορες κινήσεις κάνει το θέαμα της φωτιάς θεαματικότερο.
Η ιστορία των χαλκουνιών ανάγεται στα χρόνια της τουρκοκρατίας και επινοήθηκαν από τους πιστούς για την απομάκρυνση αλλοθρήσκων που παρεμπόδιζαν την περιφορά των επιταφίων.
Τα χαλκούνια, ένα από τα πιο γνωστά και εντυπωσιακά πασχαλινά έθιμα στην Ελλάδα, λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο στο Αγρίνιο, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής.
Τα έθιμα και τις προλήψεις της Μεγάλης Εβδομάδας έχει καταγράψει ο Γιάννης Γρ. Διονυσάτος στο βιβλίο του: «Καλύβια - Ιχνηλατώντας τον Καναδά», όπου αναφέρει σχετικά:
- Την Μεγάλη Παρασκευή τα παιδιά του χωριού πήγαιναν κατά ομάδες και χτυπούσαν την καμπάνα του Αι Νικόλα.
- Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ περιφέρεται ο στολισμένος Επιτάφιος αρχικά γύρω από το ναό και στη συνέχεια, λαός και κλήρος συνοδεύουν τον Επιτάφιο στο κοιμητήριο.
Παλαιότερα και συγκεκριμένα μέχρι το 1984 διαβάζονταν η «Μάνα», το βιβλίο του ναού όπου περιέχονται τα ονόματα των νεκρών κάθε οικογένειας.
- Στη λειτουργία της Ανάστασης, όταν ακούγεται το «Χριστός Ανέστη» οι νέοι του χωριού ρίχνουν αυτοσχέδια χαλκούνια, τρίγωνα και βαρελότα. Τα χαλκούνια ήταν προεπαναστατικό έθιμο των χριστιανών το οποίο τους έδινε μια καλή ευκαιρία χρησιμοποίησης της δυναμίτιδας έτσι ώστε να είναι έτοιμοι για την μεγάλη στιγμή της επανάστασης.
- Την Λαμπρή ψήνουμε αρνί στη σούβλα. Οι οικογένειες που είναι λυπημένες από το θάνατο συγγενή δεν ψήνουν.
- Το Πάσχα τσουγκρίζουμε τα κόκκινα αυγά που τα βάφουν οι νοικοκυρές την Μεγάλη Πέμπτη. Τους επισκέπτες τους φιλεύουν κουλούρι και κόκκινο αυγό. Οι οικογένειες που είναι λυπημένες δεν βάφουν αυγά και δεν φτιάχνουν κουλούρια.
Καλή Ανάσταση!
Δείτε φωτογραφίες:
Πηγή: kalyvia.gr