Η αύξηση των ρυθμίσεων εντός και εκτός Εξωδικαστικού Μηχανισμού αποτέλεσε το βασικό θέμα συζήτησης στην πρώτη για φέτος συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα με τους εκπροσώπους των servicers που πραγματοποιήθηκε σε πολύ καλό κλίμα και το επόμενο ραντεβού θα πραγματοποιηθεί το επόμενο δεκαήμερο.
Κοινή βούληση όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι να καταστεί πιο ευέλικτος ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός, ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι οφειλέτες να ρυθμίσουν τα χρέη τους με βιώσιμο τρόπο σε μια περίοδο που δεν διαφαίνεται άμεση υποχώρηση των πληθωριστικών πιέσεων.
Σε ποιες βελτιώσεις υπάρχει συμφωνία
Μεταξύ των βελτιώσεων που δρομολογούνται, καθώς υπάρχει σύμπνοια ΥΠΟΙΚ-servicers-τραπεζών, ώστε να αυξηθεί η εγκρισιμότητα των ρυθμίσεων από servicers και τράπεζες, είναι να εξαιρούνται τα ήδη ρυθμισμένα δάνεια του οφειλέτη και να ρυθμίζονται οι άλλες «κόκκινες» οφειλές.
Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, αν ένας οφειλέτης έχει, για παράδειγμα, ένα ρυθμισμένο στεγαστικό δάνειο που εξυπηρετείται κανονικά στην τράπεζα Α και ένα «κόκκινο» επιχειρηματικό στην τράπεζα Β, τότε η τράπεζα Α απορρίπτει την πρόταση ρύθμισης που προκύπτει από τον αλγόριθμο, ώστε να μην ρυθμιστεί εκ νέου το στεγαστικό και καταστεί αβέβαιης είσπραξης.
Μια ακόμα βελτίωση αφορά τα «κόκκινα» δάνεια χωρίς εξασφάλιση (πχ καταναλωτικά) και ειδικότερα τη μείωση διάρκειας της ρύθμισης, χωρίς όμως να αυξάνεται το ποσό της μηνιαίας δόσης. Αυτό μπορεί να γίνει με μεγαλύτερο «κούρεμα» και μικρότερο επιτόκιο.
Το αισιόδοξο σενάριο της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους κάνει λόγο για ρυθμίσεις 1,8 δισ. ευρώ το επόμενο 5μηνο, οι οποίες προέρχονται από αιτήσεις συνολικών οφειλών 344 εκατ. ευρώ που βρίσκονται στο τελικό στάδιο αξιολόγησης, 846 εκατ. ευρώ σε στάδιο αξιολόγησης από του χρηματοδοτικούς φορείς ή και το δημόσιο και 642 εκατ. ευρώ που αφορούν αιτήσεις που σήμερα βρίσκονται στο αρχικό στάδιο.
Στο βασικό σενάριο οι ρυθμίσεις υπολογίζονται στο 1,5 δισ ευρώ.
«Κλειδί» η αύξηση της εγκρισιμότητας
Αν και το πεντάμηνο είναι εκλογικό, που σημαίνει ότι πολλά «παγώνουν» -λόγω και των προσδοκιών των ψηφοφόρων, εντούτοις η Ειδική Γραμματεία ποντάρει στην επίτευξη των στόχων του αισιόδοξου σεναρίου, εκτιμώντας ότι με βάση την έως τώρα πορεία, τα ποσοστά εγκρισιμότητας και αποδοχής των ρυθμίσεων θα είναι προσαυξημένα κατά 10%.
Το βασικό σενάριο βασίζεται στην παραδοχή ότι τα ποσοστά εγκρισιμότητα θα παραμείνουν αμετάβλητα.
Σύμφωνα με την έκθεση προόδου του Εξωδικαστικού Μηχανισμού (ως 31/12/2022) τον Δεκέμβριο το ποσοστό εγκρισιμότητας βάσει των συνολικών οφειλών, για τους χρηματοδοτικούς φορείς (servicers και τράπεζες) αυξήθηκε στο 69% έναντι 65% τον προηγούμενο μήνα, ενώ η αποδοχή των ρυθμίσεων –όπως αυτές προκύπτουν αυτοματοποιημένα– έφτασε στο 74% στις πολυμερείς έναντι 58% τον Νοέμβριο, ενώ στις διμερείς (Εφορία – ΕΦΚΑ) παρουσιάζεται οριακή πτώση στο 67% έναντι 69%.
Από την αρχή του εξωδικαστικού μηχανισμού το μέσο ποσοστό εγκρισιμότητας διαμορφώνεται στο 92% για το Δημόσιο (ξεκίνησε από το 86% και πλέον διαμορφώνεται στο 96%) και για τους χρηματοδοτικούς φορείς στο 50%, καθώς ξεκίνησε από πολύ χαμηλά.
Πάντως, όπως έχουν υπογραμμίσει και στο παρελθόν οι εκπρόσωποι των servicers τα ποσοστά εγκρισιμότητας για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ –που αφορά τη μεγάλη πλειοψηφία των οφειλετών- είναι σημαντικά υψηλότερο και διαμορφώνεται άνω του 80%.
Σε ότι αφορά τις διμερείς ρυθμίσεις εκτός Εξωδικαστικού, δηλαδή αυτές που γίνονται απ’ ευθείας μεταξύ servicers – οφειλετών εκτιμάται ότι το 2022 ανήλθαν σε περίπου 5 δισ. ευρώ.
Μεγάλη αύξηση ρυθμίσεων
Επιστρέφοντας στον Εξωδικαστικό, από την τελευταία Εκθεση Πρόοδου για τον Δεκέμβριο του 2022, προκύπτει ότι :
Το 74% των οφειλών ύψους 18,7 δισ. ευρώ αφορούν φυσικά πρόσωπα, με το 79% των οφειλών να είναι προς χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες και servicers).
Εχουν ρυθμιστεί 510 εκατ. ευρώ (με αρχικές οφειλές 822 εκατ. ευρώ) και 344 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε τελικό στάδιο ρύθμισης. Το πλήθος των ρυθμίσεων από τις 416 τον Ιούλιο του 2022 έφτασε τις 2.705 τον Δεκέμβριο.
Τα 18 έτη είναι η μέση διάρκεια για οφειλές προς Δημόσιο και τα 15 έτη για οφειλές προς Χρηματοδοτικούς Φορείς, ενώ το 33% των οφειλών ρυθμίστηκε με διάρκεια μεγαλύτερη των 20 ετών. Η μέση διάρκεια για τις στεγαστικές οφειλές είναι τα 23 έτη και για τις επιχειρηματικές τα 12.
Στο 20,4% διαμορφώνεται το μέσο ποσοστό διαγραφής για οφειλές προς το Δημόσιο και στο 30,8% για οφειλές προς Χρηματοδοτικούς Φορείς. Το 39% (320 εκατ. ευρώ) των ρυθμίσεων έχουν λάβει ποσοστό διαγραφής μεγαλύτερο του 30%. Στις στεγαστικές οφείλεις το ποσοστό διαγραφής διαμορφώνεται στο 21,9%, στις επιχειρηματικές στο 39,1% και στις καταναλωτικές στο 31,7%.
