Το Αγρίνιο του «χθες» και του «σήμερα»
Το Αγρίνιο εδώ και αρκετές δεκαετίες αποτελεί το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νομού Αιτωλοακαρνανίας, ενώ ταυτόχρονα είναι και η πόλη με τον μεγαλύτερο πληθυσμό. Δεν είναι όμως η πρωτεύουσα του νομού, καθώς πρωτεύουσα έχει οριστεί το Μεσολόγγι για ιστορικούς λόγους. Μαζί με την Πάτρα και τα Ιωάννινα αποτελούν τα τρία μεγαλύτερα αστικά κέντρα στο δυτικό τμήμα της χώρας.
Η ονομασία της πόλης είναι ιδιαίτερη και έχει τις ρίζες της στην μυθολογία. Η λέξη λοιπόν «Αγρίνιο» προέρχεται από τον Βασιλιά Άγριο, ο οποίος σύμφωνα με το μύθο ίδρυσε την πόλη. Το Αγρίνιο είναι χτισμένο δίπλα σχεδόν στον ποταμό Αχελώο, που ήταν το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Αιτωλία και την Ακαρνανία, και βρέθηκε αρκετές φορές υπό την κυριαρχία και των δύο πλευρών, ενώ το 314 πΧ. καταστράφηκε από τον Κάσσανδρο. Οι ανασκαφές του Μηλιάδη το 1920 έδειξαν ότι η αρχαία πόλη βρίσκονταν στο γειτονικό Ζαπάντι (σημερινή Μεγάλη Χώρα), τα τελευταία χρόνια όμως έχουν βρεθεί πολλά αρχαία ακόμα και στο κέντρο της σημερινής πόλης.
Η πλατεία Μπέλλου
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η πόλη ονομαζόταν Βραχώρι (Imbrahoar). Κατοικήθηκε από πολλούς Τούρκους και στις αρχές του 18ου αιώνα έγινε έδρα του Σαντζακίου του Κάρλελι, διοικητικό κέντρο της σημερινής Αιτωλοακαρνανίας. Έλαβε μάλιστα ενεργό μέρος στην Επανάσταση του 1821 και απελευθερώθηκε προσωρινά στις 11 Ιουνίου του 1821. Αργότερα κατακτήθηκε ξανά από τον Κιουταχή και τελικά προσγράφτηκε οριστικά στα σύνορα του ελεύθερου ελληνικού κράτους το 1832.
Η πόλη βρίσκεται σε στρατηγική θέση δίπλα στον Αχελώο ποταμό και στο κεντρικό σημείο της πεδιάδας, έχοντας όλα τα φόντα για ανάπτυξη. Το Αγρίνιο άρχισε να αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, ειδικά μετά τα τέλη του 19ου-αρχές 20ού αιώνα, όταν στράφηκε μαζικά στην καλλιέργεια του καπνού. Τότε χτίστηκαν τεράστιες αποθήκες και εργοστάσια επεξεργασίας του καπνού, με κυριότερες αυτές των οικογενειών Παπαστράτου, Παπαπέτρου και Παναγόπουλου.
Η πόλη είχε μπει για τα καλά σε μία τροχιά ανάπτυξης .Το χρήμα έρρεε άφθονο και οι ανέσεις των κατοίκων αυξάνονταν με το πέρας του χρόνου. Κατά την περίοδο αυτή μάλιστα, χτίστηκαν πολλά και όμορφα αρχοντικά στην περιοχή, δίνοντας μια άλλη χροιά στο αιτωλικό-ακαρνανικό τοπίο. Έτσι λοιπόν, το Αγρίνιο άρχιζε να αλλάζει εικόνα. Δημιουργήθηκαν πλατείες, κατασκευάστηκαν δρόμοι και ιδρύθηκαν εκκλησίες. Οι κόποι των ανθρώπων είχαν δώσει καρπούς και είχαν κάθε δικαίωμα να τους απολαύσουν.
Καπναποθήκες Παπαπέτρου
Την περίοδο αυτή αναπτύχθηκε το εμπόριο και το Αγρίνιο έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο για τα εξαιρετικής ποιότητος καπνά του. Σε αυτό συνέβαλε τα μέγιστα η οικογένεια Παπαστράτου. Η εταιρεία της οικογένειας έγινε η σημαντικότερη βιομηχανία τσιγάρων της χώρας και μέσω των εσόδων τους, οι αδελφοί Παπαστράτου προχώρησαν σε μία σειρά από προσφορές, τόσο στο Αγρίνιο, όσο και σε άλλες περιοχές στις οποίες δραστηριοποιήθηκαν (Αθήνα και Πειραιάς).
Το «Βραχώρι» κατόρθωσε με αυτόν τον τρόπο να μπει στον χάρτη και να αποτελέσει έναν ανταγωνιστικό πλέον αντίπαλο, που δεν έβλεπε παθητικά τα γεγονότα, αλλά συμμετείχε ενεργά στη ροή των πραγμάτων.
Η σημερινή πόλη του Αγρινίου, παρότι δεν έχει την αίγλη της άλλοτε ένδοξης εποχής, αποτελεί μία σύγχρονη πόλη που πατάει γερά στο παρελθόν και σχεδιάζει με αυτοπεποίθηση το μέλλον. Έχοντας αναπτυγμένη τη βιομηχανία και την γεωργία επιδιώκει να καταξιωθεί και πάλι και να αναγεννηθεί μέσα από την στασιμότητα της σημερινής εποχής. Ο κάμπος της πόλης είναι μία πηγή πλούτου που παράγει βαμβάκι, δημητριακά, σουσάμι, καρπούζια, φράουλες, αμύγδαλα, ελιές, εσπεριδοειδή και άλλα πολλά, χάρη στον Αχελώο και το εύκρατο κλίμα της περιοχής.
Ακόμη, η πόλη αναπτύσσεται και πολιτιστικά. Εκδηλώσεις και κάθε είδους διοργανώσεις και εκθέσεις πραγματοποιούνται μέσα στο έτος, δίνοντας μία καλλιτεχνική πινελιά στο σύγχρονο αστικό τοπίο. Η εφευρετικότητα των νέων συνυπάρχει με την γνώση των μεγάλων, και το καινούριο σέβεται το παλαιό. Αναμφισβήτητα, μία από τις πιο εντυπωσιακές και φαντασμαγορικές εκδηλώσεις είναι αυτή των «χαλκουνιών», που τελείται τη Μ. Παρασκευή και το Πάσχα στην κεντρική πλατεία της πόλης, όπου πραγματοποιείται ένας αληθινός χαλκουνοπόλεμος! Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία.
Τριχωνίδα
Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της περιοχής, να κάνει διάφορα αθλήματα και δραστηριότητες στον Αχελώο και την Τριχωνίδα, να γευτεί τις τοπικές νοστιμιές με θέα τις λίμνες και το πράσινο του κάμπου, να εξερευνήσει ιστορικά μοναστήρια και παραδοσιακά χωριά, καθώς και να περπατήσει στα πλακόστρωτα στενά της πόλης, όπου η ιστορία των καπνών γράφτηκε ένδοξα, αφήνοντας πίσω της ένα μεθυστικό άρωμα, που θα σε κάνει να επιστρέψεις πάλι εκεί, αφού θα σου έχει γίνει εθισμός…
Νικόλαος Μπάρδης
